www.weyerman.nl

dinsdag 10 december 2013 - De komende maanden staat het Haagse Appeltheater onder water. Toeschouwers van de marathonproductie Casanova kijken vanaf de balkons, langs drie wanden van de grote zaal, over een Venetiaanse watervlakte, die de gehele speelvloer omvat. Een zijkanaal loopt tot ver in de foyer door.

Casanova is het verhaal van een levensgenieter. Hij reisde door heel Europa en was aan alle hoven welkom. Hij ontmoette Lodewijk XV, madame de Pompadour, Voltaire, Mozart, Catharina de Grote en George III. Hij vocht vele duels uit, werd vele malen gevangen genomen en veroverde de harten van meer dan honderd vrouwen.

Regisseur Aus Greidanus sr. liet zich voor de voorstelling inspireren door Fellini’s film Casanova (1976). ‘Casanova had als doel om van het leven te genieten ten koste van alles. Roem, genot en vrouwen’, aldus Aus Greidanus over de schijnaristocraat om wie het spektakelstuk draait.

De website van het Appeltheater belooft een ongekend spektakel over geluk, opportunisme, leugen en bedrog. Het is een voorstelling over de donkere en de lichte kant van het leven aan de vooravond van de crisis in Venetië en Europa aan het eind van de 18e eeuw.

¶ Première is op 14 december 2013. Kaarten met diner: € 70. Info hier. Bekijk hier de repetitieschetsen. Beluister hier een interview met Aus Greidanus.

maandag 9 december 2013 – Eén van onderzoekers aan het Utrecht Centre for Early Modern Studies (UCEMS) is Sander Karst. Hij doet promotieonderzoek naar de migratie van Nederlandse schilders naar Groot-Brittannië aan het einde van de Gouden Eeuw. Hij richt zich op de vraag hoe die Hollandse kunstenaars hun werk aanpasten aan de smaak van de Britten. Zij wisten bovendien met succes de kunstmarkt in de Engelse hoofdstad naar hun hand te zetten.

Weyerman behoorde net als zijn collega-kunstenaarsbiografen Houbraken en Van Gool tot de honderden Nederlandse kunstenaars die om economische redenen voor korte of langere tijd naar Engeland verhuisden. Vanuit Den Briel maakte Weyerman in 1704 de oversteek naar Londen, waar hij naar eigen zeggen aan Brabantse en Hollandse schilders een bezoek bracht (autobio). Hij verwerkte zijn observaties (of die van zijn voorgangers) in de lemmata van zijn Konst-schilders.

Sander Karst schreef zojuist een omvangrijk artikel in Simiolus over de kunstmarkt in Londen, zoals Weyerman die heeft waargenomen: ‘Off to a new Cockaigne- Dutch migrant artists in London, 1660-1715’, in Simiolus, vol. 37-1 (2013-2014), p. 25-36. In dit artikel laat hij Weyerman veelvuldig aan het woord. Citaat:

In order to illustrate the exceptional artistic climate in the Dutch Republic during the Golden Age, art historians often quote two English travelers who expressed their amazement at the widespread popularity of paintings among the Dutch. [...]. The arts in the Netherlands were not flourishing at all a few decades after the visits of Mundy and Evelyn, and in Weyerman’s words it was London that had become ‘the Cockaigne of all the arts’. Artists who could no longer sell their work in the Republic saw London as an attractive alternative for continuing their business.

Over dit onderwerp spreekt Karst ook op de publieksdag Making & branding van de Gouden Eeuw van UCEMS. Die vindt plaats op zaterdag 18 januari 2014 (info). Citaat programma:

De middag zal worden geopend met een lezing van Marja Ros, eindredactrice van de NTR/VPRO-serie De Gouden Eeuw, gevolgd door een lezing van prof. dr. Maarten Prak (UU). Beiden zullen ingaan op de uitdagingen en hindernissen bij het maken van een audiovisuele representatie van de Gouden Eeuw, alsook de interactie tussen wetenschap en media. Hierna gaan we in een interdisciplinair georganiseerde tweede sessie op zoek naar het ontstaan van het idee van een Gouden Eeuw en de marketing van dit begrip in historisch perspectief. Nadat dr. Lotte Jensen (RU) is ingegaan op de mythevorming rond de Gouden Eeuw, zal prof. dr. Koen Ottenheym (UU) spreken over de internationale successen van Nederlandse architecten in de zeventiende eeuw. De sessie wordt afgesloten met een presentatie van drs. Sander Karst (UU), die promotieonderzoek doet naar de migratie van Nederlandse schilders naar Groot-Brittannië aan het einde van de Gouden Eeuw.

zondag 8 december 2013 – Dankzij Google Alerts komen er iedere week nogal wat websites voorbij met opmerkelijke berichten over de 18e eeuw. De oogst van deze week is een allegaartje van plaatjes, krantenberichten, verhalen, persberichten, recensies, films, recepten.

• Pegaasje, het schootkatje van Juliana de Lannoy.
• Bibliotheekbaas blijkt spin in web van boekendieven.
• Geneesmiddelen tegen verkoudheid.
• Feestje Genootschap Belle van Zuylen.
• Het sansculottendrama in Termunten.
• Drinken uit een suijgkan is complex, maar er één maken ook.
• Robert Darnton spreekt over censuur in Frankrijk tijdens de Panizzi Lectures in januari.
• Kaart van Boekenland.
• De problemen van een oude man als hij een jonge naakte meid tegenkomt.
• Het succesverhaal van de Leeuwarder regentenfamilie Bourboom.
• Kunstenaars en kunsthandelaren in Engeland 1660-1735.
• De ramp van 1809 is één van een lange reeks overstromingen die de 18e en 19e eeuw teisterden.
• Na meer dan een halve eeuw krijgt Oostenrijkse Esterházy Bibliotheek beroemde bibliotheekcollectie terug van Rusland.
• Zit er soms een katje in de vioolkist?
• Met de ‘Rooms-gezinden’ aan tafel volgens Het Hollands, of Neederlands kookboek (1724).
• De uitbarsting van de Laki wordt gezien als een van de oorzaken van de strenge winter van 1783-1784.
• Brand meester in de achttiende eeuw.
• Achttiende-eeuws recept voor oliebollen.
• Kaartspel met Londense straatverkopers (±1754).
• Heel veel meer straatventers en marskramers uit Londen.
• Het héllig Jansseke (1727-1787) viel tijdens zijn preek bewusteloos neer.

De achttiende eeuw in het voorbijgaan (31)

zaterdag 7 december 2013 - In oktober ben ik een paar maal in Middelburg geweest. De stad is voor een treinreiziger die Zeeland wil bezoeken, een bijna onvermijdelijke tussenstop. Bij eerdere bezoeken had ik nauwelijks meer dan de kern van het centrum gezien (vanuit het station rechtuit de stad in en dan een beperkt gebied rond de abdij en de Dam). Daar is echter sinds de Tweede Wereldoorlog betrekkelijk weinig achttiende-eeuws te bespeuren.

Uit Middelburg 17 mei 1940: het vergeten bombardement (red. Peter Sijnke, 2010) heb ik begrepen dat de verwoesting van delen de binnenstad (en het leeuwendeel van het stadsarchief) niet zozeer aan een groot luchtbombardement, als wel aan beschietingen te wijten is. Dat verklaart dan waarom er, juist aan de randen van het centrum, veel monumenten nog wél overeind staan.

Een van die monumenten is de Oostkerk, waarover eerder op deze site is bericht. Deze kerk had ik nog niet eerder van dichtbij gezien. Ik had het geluk dat de kerk open was en ik het interieur met het fraaie achttiende-eeuwse orgel op mijn gemak kon bekijken.

Van de stadspoorten heeft er maar één de eeuwen doorstaan: de Koepoort. Het is een bouwwerk dat er in 1735 voor de sier is neergezet en heeft dus geen enkele defensieve betekenis.

Veel monumenten in Middelburg hebben een achttiende-eeuwse voorgevel. Ik zal het er niet over hebben waar die achttiende-eeuwse golf van rijkdom in Zeeland vandaan kwam: frauderende bankiers zijn van alle tijden, een deel van de rijkdom aan de grachtengordel is ook afkomstig van slavenhandel, en in Duinkerken deden ze ook aan piraterij.

Maar er is wel iets speciaals aan die gevels. In steden als Den Bosch zijn van veel huizen de huisnamen aan de gevel af te lezen. Soms zijn die huisnamen op de gevellijst geschilderd, soms is er een gevelsteen in gemetseld. In Middelburg zag ik een huis aan de Dam waarbij de huisnaam in een bovenlicht verwerkt is.

Een gevelsteen geloof ik bijna onvoorwaardelijk, maar bij zo’n bovenlicht, zeker als het er zó mooi uitziet, vraag ik me af of het modern vakwerk is. Bij die opgeschilderde huisnamen bekruipt me wel eens het gevoel dat er sprake is geweest van hyperactiviteit bij de lokale historische vereniging.

Dat gevoel kreeg ik eerst ook bij een bijzonderheid aan Middelburgse gevels die ik niet in die mate van andere steden ken: heel veel gevels zijn op de lijst van de gevel gedateerd. Daarbij gaat het in vrijwel alle gevallen om jaren uit de achttiende eeuw.
De meeste van deze dateringen zijn er bovendien niet zomaar opgeschilderd of opgeplakt: ze zijn in reliëf aangebracht. En hoewel een steekproef geen achttiende-eeuws plaatje opleverde waarop de jaartallen ook te zien zijn, heb ik wel foto’s van zo’n negentig jaar geleden gezien waarop zulke jaartallen al op gevellijsten te zien waren. Toch authentiek, dus?

Volgende week meer over de Middelburgse obsessie voor jaartallen. — JF

vrijdag 6 december 2013 – De aankondigingen van DBNL over nieuwe gedigitaliseerde werken, nodigen altijd uit tot een kijkje op de nieuwspagina. Net als vorige keren ook nu weer veel liedboekjes. Het aantal uitgaven moet in de 17e en 18e eeuw enorm zijn geweest: ze hadden een enorm debiet en werden vele malen herdrukt. Ze behoorden tot de literatuur van de lagere klasse.

In 1796 verscheen bij de Amsterdamse boekdrukkers en papierverkopers S. en W. Koene, met een winkel aan de Lindengracht, De Amsterdamsze Gaare-Keuken, Met den Blyhertigen Op-Disser. Deze liedbundel is nu ook gedigitaliseerd.

De uitgevers zijn de broers van de bekende Barent Koene, de boekverkoper die in de jaren ‘60-‘80 eerst vanuit de Goudsblomstraat en later vanaf de Lindengracht liedboekjes en volksboekjes uitgaf. Barent Koene werkte ook onder de naam Barent Koene & Comp. maar deed in de jaren ’90 de zaak over aan zijn broers. Martijn Wijngaards doet onderzoek naar de historische verhalen die in die volksboekjes zijn verwerkt.

De Amsterdamsze gaare-keuken is een vreemd ogend liedbundeltje omdat de dichtregels van veel liedjes niet onder elkaar, maar achter elkaar staan. Die liedjes ogen dus als proza, maar de aanduiding van de voois, het metrum en de rijmwoorden binnen de strofen verraden de dichtvorm. Opvallend is ook dat alleen deze ‘prozagedichten’ in de gotische letter zijn gedrukt.

De liedjes hebben zoals vaak in deze liedboekjes, iets ontroerends pikants. In het ‘Beklag van een Vryster over het verliezen van haar Maagde-blom’ bijvoorbeeld treurt een meisje over haar one-night stand die na een heerlijk avondje gelijk is opgestapt. Prikkelend moet ook het liedje zijn geweest over een ‘boer zoekt vrouw’-achtige affaire: ‘Vryagie tusschen een Boer en een Haagsche Juffrouw’. Boer Kees die het aanlegt met een bekakt Haags juffertje: dat is vragen om moeilijkheden.

Leuk en vooral informatief is het liedje over de Amsterdamse Botermarkt, waar in de 18e eeuw allerlei straatverkopers hun waren stonden aan te prijzen. Eén van hen was de almanakverkoper Klein Jan, waar ook Weyerman over schreef. Het liedje beschrijft een kermisachtig tafereel op de maandagse Botermarkt. Er is straattheater en er is een koek-en-zopie. Kwakzalvers prijzen hun waren aan. Hoertjes (‘ligt van naers’) lopen over de markt. Vis- en garnalenverkopers zijn er en je kunt er om geld ‘Tiktak’ spelen. Vooruit, de hele tekst:

Lof der Boter-markt.
Vois: Koopt ‘er niemand Almanak.

Boter Markt gy zyt vermaert En voor al wel pryzens waert / U lof die moet ik roemen Al wat in Amsterdam is / Moet van veel plaetzen komen.
‘s Maendags is ‘t ‘er voor gewis / Altyd of ‘er Kermis is / Duizende van Menschen; Ook zo bin jer met plyzier / Wat jou hart kan wenschen.
Voor eerst zo staet ‘er fraey ten toon / Een Theater groot en schoon / daer met zoet genugten / tweemael daegs werd op gespeeld / Alderhande klugten.
Rondom dit Theater staen / Veel Wagens die zyn gelaen / Met veelderhande prullen / Daer gy kunt tot tydverdryf / U buikje braef mee vullen.
Draeyborden en Ryffelaers / De stapel van Boter Kaes / Neuten en karstanje Lekkere zoete melks Thee / Appels van Oranjen.
Quakzalvers vol en zat / Soete Meisjes scheeltje wat / Gy hoeft niet te vrezen / Hebt gy Scheurbuik / Tandpyn / Koorts / Gy wort hier genezen.
Bent gy Kreupel lam of Doof / Hebt gy maer een goed geloof / Dan zal het wel lukken / Al was gy zo Lam myn vriend / Dat gy sprong op krukken.
Ook zo heb ik ‘er kleine Ian / Daer gy liedjes koopen kan / Liedjes en liedeboeken / ‘t Geen u hertje maer begeeert / Zal hy u straks gaen zoeken.
Duivemelkers / Vogelaers / Zoete Meisjes ligt van naers / Ziet men daer met hoopen / Al om haer profyt te doen / Over de markt lopen.
Soljers / Kolders en zulk goed / Wagtje voor dat sno gebroed / ‘t Kyken kan niet schaden; Elk bewaert zyn beursje wel / Laet u van myn raden.
Bollebuisjes groot en heet / Staen ‘er tot u dienst gereed; Ook zo kund gy krygen / Aliekruiken en Garnael / Soete koek en Vygen.
Krygt gy ondertusschen dorst / Gaet en smeert eens braef de borst / Neemt een maendags trantje / In d’eene kroeg of in d’aer / Of in ‘t Olifantje.
Speeld dan eens in ‘t Tiktak bort En komt gy dan geld te kort / Wat hoeft gy te zorgen? men hangt niemand op om schuld / De Waerd die mag borgen.
Vrienden wort heir door geleert / Terwyl gy in het bord verkeert / Verkeeren u de zaken / Gy kunt tegen wil en dank / Wel na Injen raken.
Oorlof volgt dog mynen raed / Eer gy u beklaegt te laet En zegt poep Ostinje / Laet zy vaeren: zegt met myn / Amsterdam ik minje.

Reactie JF: De Liederenbank geeft aan dat dit lied is opgenomen in Het Oranje Vreugde-mael (p. 58, nr. 20), dat in 1747 bij Johannes Kannewet is uitgekomen. Het is heel goed mogelijk dat het lied nog iets ouder is.

donderdag 5 december 2013 - Een heel curieus kookboekje. In 1738 verscheen bij vader en zoon Jean Lesclapart in Parijs Festin joyeux, ou la Cuisine en musique. J. Lebas, die zichzelf presenteert als de ‘officier de bouche’ van Lodewijk XV, zette hierin zijn beste recepten op rijm en plaatste er populaire deuntjes bij met de bedoeling dat zijn koks ze gemakkelijk na konden zingen.

Het kookboekje is opmerkelijk genoeg opgedragen aan de dames aan het hof: vreemd want zij zullen de gerechten niet klaarmaken. Het bevat zowel de melodienotatie als de receptgedichten.

Ineens behoren recepten niet meer tot het domein van de toegepaste wiskunde (of scheikunde) maar tot de literatuur! Neem bijvoorbeeld het recept om ramequins te maken, een kaassouffleetje voor het dessert:

Ramequins
Sur l’Air: A la santé de celui que, &c.

Fromage de Brie on prend,
Du Gruyere, du Parmesan,
Que l’on rape proprement,
Et quelques oeufs qu’on y jette;
Persil haché, poivre blanc,
Pâte de baignets bien faite,
Don’t l’on mettra prudemment,
Et cuisez tout doucement.

Er zijn 145 recepten op muziek gezet, onderverdeeld in de gangen van een groot feestmaal. Je leest over linzen, garnalen, schildpadden, lamskoppen, pâtés, terrines, galantines (vleesschotels), meringues, tong, karper, champignons, worst. Daarnaast bevat het kookboek aanwijzingen voor de inrichting van de keuken, de inhoud van de voorraadkasten en de voorbereidingen aan tafel op een groot banket. Hout, kolen, potten en pannen, vijzels, spiesjes, kroonluchters: niets wordt vergeten. En er moest natuurlijk een goed vat vol wijn aanwezig zijn.

De combinatie van een recept en een deuntje leidt tot grappige effecten. Speenvarken in aspic bijvoorbeeld maak je klaar op de muziek van Marie-Anne était cocquette. Jammer dat in veel exemplaren de illustraties eruit zijn uitgesneden. — RvV

woensdag 4 december 2013 – Tijdens de algemene ledenvergadering van de Vereniging van Nederlandse Kunsthistorici in het Rijksmuseum Twenthe werd aan Eveline Koolhaas de Karel van Manderprijs 2012 uitgereikt. Ze krijgt de prijs voor haar boek De ontdekking van de Nederlander in boeken en prenten rond 1800 (2010), waarop ze destijds promoveerde.

In dit boek bespreekt ze de bijdragen van de visuele cultuur binnen de ontwikkeling van het culturele nationalisme aan het einde van de achttiende eeuw. Citaat juryrapport:

De grote originaliteit en kracht van dit boek schuilt in de veelzijdige en interdisciplinaire benadering van het onderwerp. Belangrijke aspecten van zowel de politieke en economische geschiedenis, de historiografie van de culturele antropologie, etnografie en etnologie als de geschiedenis van de prentuitgeversvak komen aan bod en blijken bovendien onderling nauw verbonden te zijn. Koolhaas-Grosfeld paart intellectuele lenigheid en wetenschappelijke nauwkeurigheid bovendien aan een prettige, vertellende manier van formuleren.

De Karel van Manderprijs is bedoeld voor kunsthistorische publicaties die van wetenschappelijk belang zijn. Hij wordt jaarlijks toegekend aan een specifiek vakgebied. Voor 2012 betrof het publicaties uit het tijdvak 1700-1850, verschenen tussen 2007 en 2011.

Update: Vandaag werd bekend dat de Gerrit Komrijprijs 2013 is toegekend aan Rick Honings en Peter van Zonneveld voor hun vuistdikke Bilderdijkbiografie Gefnuikte arend.

dinsdag 3 december 2013 – Onverwacht komt er een vraag binnen. Iemand in het verre Amerika heeft een 18e-eeuws schilderij in de kamer hangen dat ondertekend is door ene J.C. Weyerman. Of die schilder dezelfde is als de schilderende schrijver Jacob Campo Weyerman?

Er zou een foto worden meegestuurd, maar die zat niet bij de mail. We hielden onze adem in. Het zal toch niet waar zijn? Een nieuw schilderij van Weyerman?

Maar toen de foto arriveerde, ebde de spanning weg. Het winterse landschap kan niet van Weyerman zijn. De RKD meldt op haar fraai gerenoveerde website (nu met geïntegreerde databases) dat er in de 18e eeuw nog een J.C. Weyermann rondliep met de schilderskwast in de hand: Jakob Christoph Weyermann. In het verleden hebben verschillende musea zich rijk gerekend omdat ze een Weyerman in hun collectie hadden aangetroffen, maar nee. Deze Weyermann schilderde landschappen, terwijl Weyerman bloemstukken schilderde.

Weyermann was een Zwitser, geboren in 1698 te Sankt Gallen. Hij ging in de leer bij de Münchener landschapsschilder Joachim Franz Beich. Daarna vertrok Weyermann naar Neurenberg. In 1732 verhuisde hij naar Augsburg, waar hij zich voor de rest van zijn leven vestigde. In zijn eigen tijd stond hij bekend als een getalenteerd landschapsschilder. Eén van zijn leerlingen daar was de later beroemd geworden alpenschilder Christian Wolf. Hij, Weyermann dus, overleed in 1757.

Zijn naam wordt op uiteenlopende manieren gespeld: Weyher en Weyhermann worden ook wel gebruikt (info). Hij gebruikte een logo om zijn prenten te signeren (hier). In de Augsburger Ordinari Postzeitung von Staatsgelehrten Historisch- u. Ökonomischen Neuigkeiten uit 1828 worden twee landschapjes van Weyhermann aangeprezen. Volgens het Neues Maler-Lexicon zum Handgebrauch für Kunstfreunde schilderde hij ook bijbelse voorstellingen en oorlogstaferelen. Maar vermoedelijk berust dat laatste op een nieuwe verwarring, want alleen van de Hamburgse schilder Jakob Matthias Weyer (1620-1691), die zijn werk ondertekende met Jakob Weyer, zijn geschilderde oorlogsscènes bekend (voorbeeld). — RvV

¶ De afbeeldingen zijn van andere sites geleend. Sommige zijn voorzien van een digitaal stempel van een galerie. Bekijk hier een voorbeeld van een schilderij zoals Jacob Campo Weyerman schilderde. Het bevindt zich in de collectie van het Rijkmuseum.

maandag 2 december 2013 – Een tunnelvisie. Daar leed men in de achttiende-eeuwse landen van Overmaas aan, concludeert François van Gehuchten in zijn nieuwe studie over de bokkenrijders.

Van Gehuchten, historicus en medeoprichter van het Internationaal Bokkenrijdersgenootschap, heeft zich eerst jarenlang geconcentreerd op de bokkenrijders in Belgisch-Limburg maar nu was Nederlands-Limburg aan de beurt. Vorige week werd deel 1 gepresenteerd over de bokkenrijdersprocessen in Overmaas in de jaren 1743-1745 en 1750-1752. Er volgt nog een tweede deel over de derde en laatste vervolging van bokkenrijders in 1771-1777 in hetzelfde gebied.

Van de zeven bokkenrijdersprocessen in Overmaas zijn, ruw geschat, tienduizend folia processtukken, rekeningen en briefwisseling bewaard gebleven. Na het bestuderen van deze procesdossiers kwam Van Gehuchten erachter dat de rechters in de 18e eeuw wel heel gemakkelijk concludeerden dat de verdachten bokkenrijders waren. Iedere Limburgse boevenbende uit de tweede helft van de 18e eeuw zou een bokkenrijdersbende zijn geweest. Quod non, want tijdens de verhoren, aldus Van Gehuchten, werden de verdachten gedwongen om toe te geven dat ze een goddeloze eed aan de duivel hadden gezworen.

Van de zeven grote processen die in Limburg zijn gevoerd, zijn er drie echte bokkenrijdersprocessen geweest; de overige waren ‘gewone’ criminele processen tegen zigeuners en zwervende Duitse, Franse, joodse misdadigers. Ze trokken van schuur naar schuur. Van dorp naar dorp. Diefstallen, roofovervallen, molest: ze deden alles wat god verboden had. Maar bokkenrijders waren ze niet. Hun boevenbendes wisselden snel van samenstelling.

Bokkenrijders daarentegen hadden een vaste woon- en verblijfplaats. Jong waren ze niet. En Robin-Hoodachtige trekjes vertoonden ze ook al niet. Integendeel. Ook zij waren crimi’s die zich doorgaans te voet voortbewogen; ze vlogen dus niet door de lucht op de ruggen van bokken, zoals de lokale mythen ons nog willen doen geloven.

¶ François van Gehuchten, Bokkenrijders. De schande van Limburg: twee bokkenrijdersprocessen in Overmaas 1743-1745 en 1750-1752. Leon van Dorp Uitgeverij. ISBN: 978-90-79226-14-6. Prijs: € 29,50 (244 blzz.).

¶ Georges Simenon is rechtstreeks afstammeling van Gabriël Brühl (aka Brulls), die in 1743 werd geëxecuteerd tijdens de eerste terechtstellingen om de beruchte bokkenrijders. Simonon gebrukte de naam Brulls soms als pseudoniem (hier).

zondag 1 december 2013 – Dankzij Google Alerts komen er iedere week nogal wat websites voorbij met opmerkelijke berichten over de 18e eeuw. De oogst van deze week is een allegaartje van plaatjes, krantenberichten, verhalen, persberichten, recensies, films, recepten.

• Een bel esprit tussen doffe geesten.
• Shady Ladies.
• De faam van de Waspikse kont.
• Schildpaddensoep.
• Het 18e-eeuwse psalmen zingen met de bovenstem is nu officieel immaterieel erfgoed.
• Waarom Alexander Pechtold het eerste exemplaar van Elly Groenenbooms Oog om oog in ontvangst nam.
• Begrafenis van baron von Kropff, gesneuveld bij de verdediging van Klundert (1793).
• Ook Zwolle heeft nu een boekhandel in een oude kerk.
• Een aansteker uit de 18e eeuw.
• Diderot vond pastels maar stoffige schilderijen.
• De taal der dieren volgens 18e-eeuwse geleerden.
• Ook in de 18e eeuw schreef men heldinnenbrieven.
• In kamerjas de straat op.
• Mannen in vrouwenkleren.
• Voltaire, de erfenis van een intrigant.
• Waarom iemand voor de lol unieke archivalia verknipt.
• Edwin van Meerkerk in documentaire over Nijmegen dat in 1786 hofstad werd van de Republiek.
• Peperdure 18e-eeuwse atlas gevonden op taxatiedag te Zeist.
• Drinken op én tegen laatste Oranje-stadhouder.
• Grote zilverschat uit 18e eeuw ontdekt in Asse (B).
• Herdenking 200 jaar koninkrijk is bizar feest.
• Plein 1813.
• ‘Ongeleufleuk leuk’: Keek op de week en de aankomst van Willem I op Scheveningen.