1815: Napoleon eindelijk verslagen

Gillraywoensdag 28 januari 2015 – De Britse premier William Pitt zit in uniform aan tafel met Napoleon, eveneens in vol ornaat. Op tafel staat een gigantische plumpudding in de vorm van een wereldbol. De heren gaan met hun sabels het lekkers te lijf. Opvallend is dat Pitt zich een veel groter stuk toeëigent dan de kleine Fransman.

Deze satirische prent van James Gillray (The Plumb-pudding in danger, or, State epicures taking un petit souper) verscheen in 1805 en laat zien hoe de Engelsen hun positie ten opzichte van de Fransen inschatten. Dat het nog even zou duren voordat Napoleon eindelijk verslagen was, konden ze nog niet weten. Waterloo was nog ver weg. De prent maakt deel uit van de kleine expositie Bonaparte and the British prints and propaganda in the age of Napoleon in het British Museum. De expositie laat zien dat het enorme succes van Napoleon vele cartoonisten, in Engeland en Frankrijk, uitnodigde tot de prachtigste satirische prenten. De satirische prentkunst rond de eeuwwisseling floreerde bij de gratie van Napoleon. Of hij nu wilde of niet.

De tentoonstelling begint met portretten van de jonge knappe generaal Napoleon en eindigt met zijn dodenmasker en andere memorabilia overgenomen door de Britse bewonderaars. Ook hangt er werk van James Gillray, Thomas Rowlandson, Richard Newton en George Cruikshank. Zij behoorden tot de beste cartoonisten van hun tijd. Hun stijl was populair en werd tot ver in Europa nagebootst.

De prenten tonen hoe de Britten reageerden op de successen van Napoleon. Wat waren ze blij na de Engelse overwinning in de Slag bij de Nijl (Aboukir, 1798). Ze vierden feest toen de Vrede van Amiens (1802) werd gesloten. Maar ze waren bang voor een invasie van de Fransen (1803). Ze treurden bij de dood van Nelson tijdens de Slag bij Trafalgar (1805). Benauwd reageerden ze op Napoleons overwinning bij Austerlitz (1805). Maar ze waren verrukt bij de eerste nederlagen (1812) en vooral toen Napoleon verbannen werd naar Elba (1814). De ultime triomf beleefden ze na Waterloo en de verbanning van Napoleon naar Sint Helena (1815). Men had echter ook zijn twijfels over de terugkeer van Lodewijk XVIII op de Franse troon. — RvV

¶ De tentoonstelling Bonaparte and the British prints and propaganda in the age of Napoleon is te zien in het British Museum (zaal 90) en duurt tot 16 augustus 2015. De catalogus kost £20. Lees hier een aardig artikel in The Guardian over Wellington en Napoleon, mede naar aanleiding van de expositie.

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.