vrijdag 5 juni 2015 – Tijdens een uitstapje in Frankrijk maakten mijn broer en ik een tussenstop in Châlons-en-Champagne. Die stad kennen ouderen onder de naam Chälons-sur-Marne: de naam die deze stad kreeg tijdens de Franse revolutie. In 1997 werd de oude naam Châlons-en-Champagne in ere hersteld.
Het is een rustige plaats, met een aardig centrum en een bijzondere verrassing: tussen het Museum voor Schone Kunsten en het stadhuis in loopt een overdekt steegje waarvan de zijkanten bedekt zijn met een reeks achttiende-eeuwse haardplaten. Twee ervan heb ik gefotografeerd, de andere moet u er zelf maar gaan bekijken, dat zijn ze zeker waard.
De eerste verbeeldt een fabel van La Fontaine, fabel 11 uit boek 3. Een hongerige vos ziet heerlijke druiven hangen, maar hij kan er niet bij. Om zijn gezicht te redden zegt hij dat ze nog niet rijp zijn. Daana gaat hij op zoek naar ander voedsel. In de vertaling van Johannes Nomsz uit 1786:
DE VOS EN DE DRUIVEN
Een Vos, berucht door snoeveryën,
Afkomstig uit Gascogne, of wel uit Normandyën,
Door honger afgemat, schier buiten staat te gaan,
Zag op een’ wyngaardtop de schoonste Druiven staan.
Zy waren denklyk ryp, hun gloed bekoorde de oogen.
De Vos zag hen op ’t gretigste aan,
En had zyn’ eetlust straks voldaan;
Maar ’t plukken van de Druif was boven zyn vermogen.
Dus sprak hy: “Is ’t wel waard’ daar moeite voor te doen?
Die Druiven zyn noch al te groen.
Zy mogen ’t slechte volk behagen!”
Zeg! was zyn uitvlugt niet zo goed als nutloos klagen?
Het interpreteren van de afbeelding op de tweede haardplaat viel mij moeilijker: het is een kind te paard, maar ik twijfel of het een zweepje is waarmee hij zwaait. Wat ligt er op de grond? Slaat hij ergens naar? En staat hij ergens voor? — JF
¶ Meer over haardplaten: ‘De krachtige charme van antieke haardplaten’, in Magazine Herenhuis jan/feb 2011.