Boekbandbio en –biblio

Overwegingen bij een boekband van de Amsterdamsche Hermes

dinsdag 3 oktober 2017 – Het eerste deel van de Amsterdamsche Hermes, zoals dat bewaard wordt in de Amsterdamse Universiteitsbibliotheek, met het signatuur UBA O 06-1722, bevat op de band niet slechts de naam van de schrijver en de titel van het tijdschrift, maar ook de vermeende geboorteplaats van de schrijver: ‘geboren te Breda’. De band van het tweede deel bevat een dergelijke aanduiding niet.

In eerste instantie frappeerde me die onjuiste aanduiding van de plaats van Weyermans geboorteplaats, maar mag dat eigenlijk wel verbazen? In het Noordbrabants Museum staat op het bordje naast het schitterende bloemschilderij van Weyerman immers ook Breda als geboorteplaats genoemd.

Zelf gaf Weyerman volop voedsel aan die gedachte, door bij herhaling Breda als zijn geboorteplaats te noemen. Ook volgens zijn postuum verschenen autobiografie stond de wieg in Breda.

Zijn moeder en twee tantes hadden notarieel ánders vast laten leggen, ruim twintig jaar na zijn geboorte. Oh ja, die kleine, nu niet meer zo kleine Jacob was in de omgeving van Charleroi geboren. Natuurlijk! Er zijn dagen dat ik denk dat de drie dames een oud geheim wilden verdoezelen en een ongemakkelijke waarheid wilden wegpoetsen met een oncontroleerbare geschiedenis. Wat die ongemakkelijke waarheid dan is, geen idee!

Even opmerkelijk is de vermelding van de naam Jacob Campo Weyerman op de boekband. Op de titelpagina van het eerste deel van de Amsterdamsche Hermes ontbreekt de naam van de schrijver, een vaardige hand heeft in potlood de naam van ‘Weyerman’ toegevoegd. In de 52 afleveringen van de eerste jaargang maakt Weyerman zich niet bekend. Het duidelijkste spoor is dan nog de verzuchting van een van zijn correspondenten (op p. 315): ‘Hoe vaart myn Lieve Campo?’

Vraag: is dat de eerste keer dat Weyerman zich in zijn tijdschrift als Campo manifesteert? Al wel eerder, in 1720 bij de doop van twee van zijn kinderen in Kralingen, liet hij zich Jacob Campo Weyerman noemen, maar die naam bleef verborgen in het doopboek.

De naam van Weyerman op de boekband moet van veel later dateren, toen Weyerman zich bekend had gemaakt als de schrijver. In de Rotterdamsche Hermes en Amsterdamsche Hermes is Weyerman vooral Hermes (of Anubis). Het vervolg van zijn loopbaan wakkerde blijkbaar de belangstelling voor zijn vroeger werk aan, de naam van Weyerman werd later op de boekband geplaatst. —Peter Altena

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.