Een vroege bezitter van weekbladen van Weyerman (1)

dinsdag 16 januari 2018 – De British Library (BL) heeft een ruime collectie werken van Weyerman. Daarvan verdienen acht banden met tijdschriften bijzondere aandacht:

  • Den Amsterdamschen Hermes [signatuur P.P.3444.f, twee banden]
  • Den Ontleeder der Gebreeken [signatuur P.P.3444.g, twee banden]
  • Den Echo des Weerelds [signatuur P.P.3444.h, twee banden]
  • Den Vrolyke Tuchtheer [signatuur P.P.3444.i]
  • De Doorzigtige Heremyt [signatuur P.P.4587]

Deze tijdschriften zijn uniform ingebonden, zoals de foto hierboven laat zien, in fraaie leren banden die voorzien zijn van hetzelfde familiewapen op de voor- en achterzijde en van een monogram op de rug.
Wie zou deze acht, duidelijk achttiende-eeuwse, banden voor zijn tijdschriften besteld hebben? Ik hoopte dat de boeken tot aan de datum van verwerving in familiebezit gebleven waren, maar zo eenvoudig bleek het niet te zijn.

De BL voorziet aanwinsten al heel lang van stempels met de datum van verwerving. Zoals verwacht bleken alle banden dezelfde datum te bevatten: 4 AP[ril] [18]60. Dit is de foto van het datumstempel achterin het exemplaar van Den Vrolyke Tuchtheer:
De BL heeft een uitgebreid archief met correspondentie over aankopen opgebouwd. Hetzelfde datumstempel van 4 april 1860 komt voor op een nota gedateerd ‘April 1860’ die de Amsterdamse antiquaar Frederik Muller aan de BL stuurde. Jammer genoeg bevat die nota slechts een summiere beschrijving van het geleverde. Het ging om ‘A collection of Dutch Works published in the 17th and 18th century […] in all 1373 works’ ter waarde van 222 Engelse ponden.

Het archief van de firma Muller is helaas niet bewaard gebleven en een poging om de periodieken terug te vinden in een catalogus van een veiling van Frederik Muller in de voorafgaande periode, leverde niets op. Daarmee leek het spoor dood te lopen.

Maar bij het opruimen van oude veilingcatalogi stuitte ik op een afbeelding van kavel 4382 in de veiling van 22 november 2007 bij Bubb Kuyper, een Parijse Vergilius-uitgave uit 1649. De band van dit werk was versierd met hetzelfde familiewapen. Volgens het veilinghuis ging het om het wapen van de familie De Pinto. Hiervoor werd verwezen naar het standaardwerk van Jan Storm van Leeuwen.

Later vond ik nóg zo’n band op de site van Asher Rare Books, weer met een verwijzing naar Storm van Leeuwen.2 Hier wordt gesteld dat deze banden gemaakt waren voor Aaron de Joseph de Pinto (1710-1758), en ook Storm van Leeuwen is daar heel stellig over. Daarmee is, na Aert Schouman, nog een naam genoemd van iemand die nog tijdens Weyermans leven tijdschriften van hem in zijn bezit had. —Jac Fuchs (wordt vervolgd)3

1 Jan Storm van Leeuwen, Dutch decorated bookbinding in the eighteenth century (’t Goy-Houten 2006); de verwijzing is naar deel III, p. 644 e.v.
2 Deze verwijzing is naar deel IIA, pp. 111-112.
3 Met dank aan de British Library voor de toestemming voor het gebruik van de illustraties bij deze tekst. Tevens dank aan de BL-medewerkers Hannah Graves, Annette Jackson en Sandra Powlette voor hulp bij vragen over het acquisitie-archief en over het gebruik van de afbeeldingen. Verder ook dank aan Adriaan Plak, Steef Stijsiger en Jos van Waterschoot (UB van de Universiteit van Amsterdam) voor het delen van hun kennis over de firma Frederik Muller, en aan Peter Buijs (Joods Cultureel Kwartier) voor informatie over de familie De Pinto.

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.