Een vroege bezitter van weekbladen van Weyerman (2)

Persiaansche Zydeweever (band collectie De Pinto)

donderdag 18 januari 2018Vorige keer vertelde ik dat acht banden met jaargangen tijdschriften van Weyerman ooit deel hebben uitgemaakt van de bibliotheek van Aaron de Joseph de Pinto (1710-1758).

Aaron de Joseph de Pinto was een welgestelde Amsterdamse koopman, die zich ook als mecenas liet gelden. Zo is de uitgave uit 1754 van de Harlemias van Schrevelius aan hem opgedragen en is boven de opdracht zijn familiewapen geplaatst. Aaron was een neef van de David de Pinto die eigenaar was van het Pintohuis in Amsterdam en van het buiten Tulpenburg in Amstelveen. Ook deze besteedde een aanzienlijk deel van zijn vermogen aan goede werken en cultuur.

Het boekenbezit van Aaron mocht er zijn. Na zijn dood bleef de bibliotheek kennelijk decennialang in familiebezit, maar op 21 maart 1785 werd deze in Amsterdam door Jan Willem Smit geveild. De veilingcatalogus vermeldt Aarons naam prominent op de titelpagina.1

Uit de catalogus blijkt dat Aaron de Pinto nog meer werk van Weyerman bezat. Bij de ‘Mengelwerken in Quarto’ vinden we de volgende kavels:

341 J.C. Weyerman den Persiaansche Zydeweever.
342 [idem] Historie des Pausdoms / Amst. 1725. 3 deelen.
343 [idem] Beweegredenen van M. Marcus.
344 [idem] Den Echo des Waerelds / Amst. 1726. 2 deelen.
345 [idem] Den Amsterd. Hermes / Amst. 1722. 2 deelen.
346 [idem] Den Vrolyke Tuchtheer / ib. 1730.
347 [idem] De Doorzichtige Heremiet / s’Hage 1730.
348 [idem] Ontleeder der Gebreeken / Amst. 1724.

Achter deze acht kavels staat een grote accolade, met ernaast, verticaal gezet, de tekst ‘nette fransche banden’. Het lijkt erop dat de kavels 344 t/m 348 door een en dezelfde koper gekocht zijn en daarna bij Frederik Muller en uiteindelijk in de British Library belandden. Wie die koper geweest is, heb ik niet kunnen achterhalen.

Ik vraag me af hoe Aaron aan zijn Weyerman-drukken gekomen is. Aaron was een jaar of twaalf toen de eerste ervan, Den Amsterdamschen Hermes, verscheen. Ik kan me daarom voorstellen dat bijvoorbeeld zijn vader Joseph (overleden in 1740), of zijn neef David de eerste bezitter van de Weyerman-periodieken geweest is.

Er is een bijzonder verband tussen Weyerman en de familie De Pinto. In De leevens byzonderheden, van Johan Hendrik, baron van Syberg verwijst Weyerman meermalen naar een Portugese Jood P**, die een buitenplaats bezat – bijvoorbeeld op p. 246.

In het Leidse exemplaar van Syberg is in de marge geannoteerd dat daarmee een De Pinto aangeduid werd. De werkgroep onder leiding van André Hanou en Hanna Stouten, die een heruitgave van Syberg bezorgde, stelt dat het om de eerder genoemde David de Pinto (ca. 1684/1692-1751) gaat.

Weyerman liet zich in Syberg niet bepaald vleiend uit over hem en zijn vrienden. Zou dat verklaren waarom deze tijdschriftenreeks na De Doorzigtige Heremyt stopt? Ik ben niet toegekomen aan het raadplegen van het familiearchief De Pinto, maar ik vrees dat het antwoord op die vraag ook daar niet meer te vinden zal zijn.

Rest mij nog te vermelden dat ik er niet achter ben wat er met De Pinto’s Historie des Pausdoms en Moses Marcus gebeurd is. Weet iemand te vertellen waar die gebleven zijn? Van kavel 341, de toneelstukken, is de huidige verblijfplaats wél bekend. Die band belandde vorige eeuw in de collectie van de neerlandicus Garmt Stuiveling. Bij de veiling van zijn bibliotheek in 1985 is deze band met toneelstukken (zie foto) gekocht door een in Zoetermeer residerende Campist. – Jac Fuchs (wordt vervolgd)

1 Deze catalogus is opgenomen in de Book Sales Catalogues of the Dutch Republic 1599-1800. Jammer genoeg is in het exemplaar dat in Sint Petersburg bewaard gebleven is en dat voor de Book Sales Catalogues gebruikt is, niet aangetekend wie de Weyerman-kavels op deze veiling gekocht heeft.

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.

Eén reactie op Een vroege bezitter van weekbladen van Weyerman (2)

  1. Jan Bruggeman schreef:

    Uitstekend speurwerk, Jac. Nu weet ik eindelijk van wie het familiewapen is en welke familie in de achttiende eeuw dit exemplaar van de Persiaansche Zydeweever in haar bezit had.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.