De helse machine in Leeuwarden en Groningen 1810-1813
Guillotine op een houten schavot op de Plaats, Den Haag
donderdag 17 mei 2018 – In De Vrije Fries van 2017, jaargang 97, p. 126-141 schreef Henk Boels over drie terechtstellingen in Groningen en Leeuwarden in 1812 en 1813, waarbij de executie op zijn Frans, via de guillotine, plaatsvond. Op bladzijde 127 is een foto afgedrukt waarop Henk Boels, de schrijver van het artikel, te zien is, met op de achtergrond een guillotine.
Even bekroop me de angst dat de schrijver in het Veenkoloniaal Museum, waar de foto genomen is, aan een demonstratie van de helse machine heeft meegewerkt. Maar de foto dateert van 2013 en het artikel van 2017, een hele geruststelling.
De geguillotineerden waren de 26-jarige huisvrouw Roelfje Teeuwes uit Gasselternijeveen, de 26-jarige schoenmakersknecht Berend van der Veen uit Hardenberg en de 33-jarige landbouwer Jan Halbes de Jonge uit Kortehemmen.
In zijn artikel staat Boels onder meer stil bij de vraag hoe je nu zo’n guillotine maakt. In 1811 had het Hof van Assisen gewaarschuwd dat er wel eens een doodvonnis onderweg kon zijn en dat er maatregelen getroffen moesten worden. De Utrechtse stadstimmerman Johannes van Embden was bereid zo’n ding te leveren voor 816,06 franc, het vervoer naar Groningen was daarbij inbegrepen.
Ter plaatse werd geoefend en de machine verbeterd.
Vervolgens heeft Boels de drie ‘zaken’ die eindigden onder de guillotine, uit de doeken gedaan. Hartverscheurende details! —Peter Altena
¶ Henk Boels, ‘De guillotine in Leeuwarden en Groningen in de Franse tijd 1810-1813’, in: De Vrije Fries 97 (2017), p. 126-141.
RSS - berichten