Expeditie Robinson Crusoe (1719-2019) – 18
donderdag 18 april 2019 – Wie komt er uit Bremen? De ‘tweede havenmeid’, die in de havenkroeg in Jaap Fischers fameuze lied ‘Het Veerse gat’ verschijnt, komt ‘aus Bremen’.
Zij had een beroemde voorganger: Robinson Crusoe, die kwam ook uit Bremen. En in Bremen wil men dat weten, zoals ik leer uit Reclams Literatur-Kalender voor het jaar 2019.
In de roman van Defoe wordt de held geïdentificeerd als Robinson Kreutzer, in 1632 in York geboren als zoon van een Bremer koopmansfamilie. Zijn naam veranderde en verengelste in Crusoe.
In Bremen ging dit niet onopgemerkt voorbij. In het begin van de twintigste eeuw liet de koffiehandelaar Ludwig Roselius in de Böttcherstrasse een schitterend huis bouwen en gaf het huis de naam van Robinson Crusoe (het linker huis op de foto). Volgens Günter Baumann, die in de Literatur-Kalender over Robinson Crusoe schreef, was dat bedoeld ‘um den hanseatischen Tatendrang ein Denkmal zu setzen’.
In het trappenhuis van dat pand vertellen houtsneden in groot formaat – daterend van 1930 – episodes uit het leven van Crusoe, zoon van Bremen. Graag zou ik die trap in Bremen eens op- en aflopen.1
– Peter Altena
1. Op internet vond ik overigens een verwijzing naar Bar Freytag, waar zich zes houten Crusoe-panelen zouden bevinden, vervaardigd door Theodor Schultz-Walbaum. Maar meer dan onderstaande afbeelding trof ik niet aan.
¶ ‘Expeditie Robinson Crusoe’ verzamelt berichten over Robinson Crusoe, om de zin in het tricentennial 1719-2019 te vergroten. Het dient ook als smaakmaker voor het Jaarboek De Achttiende Eeuw 2019, waarin aandacht wordt besteed aan de roman van Daniel Defoe.