Belle lettre

‘Bukkums’, muziek, maaltijden en letteren bij Belle van Zuylen

dinsdag 28 januari 2020 – Wat at Belle van Zuylen? In Lettre de Zuylen, 3^e jaar, december 2019, staan diverse auteurs stil bij de vraag wat Belle het liefste dronk en at.

In haar bijdrage ‘Belle et la bonne cuisine. Eten en tafelen op Zuylen en daarbuiten in de achttiende eeuw’ maakt Maria Schouten duidelijk dat Belle van koffie hield en een ‘crush’ had voor ‘bukkums’, gerookte haringen. Neefje Willem-René klapte uit de keuken: een dozijn ‘bukkums’, daar kon tante een plezier mee gedaan worden. Dat visgoed moest dan wel in ‘wasdoek’ aan de voerman worden meegegeven, want het vervoer verliep nogal eens ruw.

Tante hield ook wel een ‘een klein stukje gerookte zalm’, ‘knollen met aardappelen en een stukje schaepenvleesch op sijn Hollandsch’. In een latere brief kregen de ‘bukkums’ veel lof toegezwaaid.

Aan de zich in Frankrijk ontwikkelende kunst van het koken in het tijdvak 1765-1825 wijdde Jos Gabriëls zijn bijdrage. Na de dood van Robespierre ontdekte Parijs het culinaire genoegen: het moest vooral veel en gevarieerd zijn. De periode 1799-1815 was een eerste ‘belle époque’. Er verscheen in die dagen zelfs een Almanach des Gourmands. De ‘gourmet’ kwam pas later op het toneel.

Over de muzikale voorkeuren van Belle gaat het artikel van Jacqueline Letzter. Bij het schrijven van libretto’s won ze advies in bij erkende muziekliefhebbers. In de jaren 1789-1791 werkte Belle aan liefst vijf opera’s. Samen met Zingarelli tekende ze ook voor de muziek.

Edda Holm schreef over de ironie in die fantastische novelle, De edelman/Le Noble. Zij ziet parallellen met Candide van Voltaire en verbindt de ironie van Belle met die van Jane Austen.

Groot nieuws is het bericht van de verschijning van Belle van Zuylen. Een leven in Holland door de onvermoeibare onderzoeker Kees van Strien. In de boekhandels die ik bezoek, heb ik het boek jammer genoeg nog niet gezien, maar ik heb net zo veel zin in dat boek als Belle ‘bukkums’ begeerde. – Peter Altena