Nieuwe dependances in Breda en Leuth
dinsdag 6 april 2021 – Op 1 april jl. bevatte de achterpagina van NRC Handelsblad een landkaart van Nederland, met daarop aangetekend die steden en dorpen die als ‘spreekwoordelijk domoord’ gelden. De kaart is een voorpublicatie van De Topografie van de Domheid van Matthijs van Boxsel en smaakte onmiddellijk naar meer.
Op de kaart miste ik twee befaamde domoorden: Leuth en Breda. Hoewel met de landkaart van Van Boxsel niet gecorrespondeerd kan worden, wil ik toch pleiten voor opname van beide plaatsen. In de herdruk?
Leuth, een aantal jaren geleden nog ‘magisch centrum’ van de Weyermanstudie, genoot van oudsher de reputatie onderdak te bieden aan matig begaafde medemensen. Zij werkten vaak in of voor het naburige Beek, waar het goede bronwater benut werd om de was te doen. Die van Leuth mochten daarbij de sokken van nummertjes voorzien. Dat konden ze dan nog net, hun bijnaam werd dan ook de Sokkenummers of Sokkenummeraars.
Breda, de hoofdstad van de Campistiek, werd door beroemde zoon Jacob Campo Weyerman als een domoord beschouwd. Naar het Thracisch centrum van domheid noemde Weyerman de stad van zijn jeugd Abdera. Tevens anagram van Breda. Die bijnaam Abdera werd door lateren overgenomen, zoals Willem Hendrikx in de dagen van olim vaststelde.
Het domste plaatsje dat ik ooit bezocht was Domme in Frankrijk. In het centrum van dat stadje ontmoette ik, fiets aan de hand na een pittige klim, een van mijn leerlingen, maar de voor de hand liggende grap maakte hij niet en ik evenmin. Die jongen is overigens ontzettend goed terecht gekomen. – Peter Altena