Turkse tronies

zondag 11 maart 2012 – Rembrandt schilderde zijn Turkse tronies zonder ooit een Turk te hebben gezien. Vermoedelijk hebben Armeniërs voor hem model gestaan.

Turken waren afwisselend exotisch of bedreigend. Men fantaseerde over woest bebaarde mannen, enorme rijkdommen en weelderige harems. De oprukkende Turkse troepen bij Wenen zorgden echter ook voor het schrikbeeld dat West-Europa wel eens onder Turks gezag kon komen.

Dit is in grote lijnen de rode draad van de presentatie Ottomania; De Turkse wereld door westerse ogen. Het Rijksmuseum viert ‘400 jaar diplomatieke betrekkingen tussen Turkije en Nederland’ onder andere met deze kleine expositie. Van 7 maart tot en met 7 mei 2012 zijn er 35 16e, 17e- en 18e-eeuwse prenten over Turken te zien uit eigen collectie. Er hangen onder andere prenten uit de rijk geïllustreerde maskerade Caravane du Sultan à La Mecque (1748).

Weyerman baseerde zijn kennis van Turkije op onder meer de Corte ende gheluckighe Reyse van de Antwerpse broeder Jan van der Linden. Citaat uit de Echo des weerelds (p. 363) over de onmetelijke dierenliefde van Turken:

Een berucht Afgezant van den Keyzer Ferdinand den eerste zegt, Dat de Turken vry grooter Mededoogen hebben met hun uytgediende Paerden en Honden, als onze Centauren en Mainteneurs betuygen voor hun afgemende Hartdraavers en gegalde Katten. Ja hy vertelt in dit zelve Boek, Dat ‘er eenmaal een Nest met ouderlooze jonge Muyzen wiert ontdekt, wier respektieve Vader en Moeder waarschynlyk tusschen Deur en Dorpel te barsten waaren omhelst door een bloedgierige Kater, en dat daar op de Opvoeding van die Zuygelingen wiert toevertrouwt aan een stokoude Turk, die van uur tot uur die Dieren met een Pen laafde als zo veel jonge Leeuwerken.

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.