vrijdag 15 februari 2013 – Museum Van Loon toont de eerste overzichtstentoonstelling over leven en werk van de zeventiende-eeuwse architect Adriaan Dortsman, telg uit een Vlissingse timmermansfamilie: Adriaan Dortsman (1635 -1682); De Ideale Gracht.
Het Amsterdamse museum is gehuisvest in het woonhuis van de Amsterdamse regent Willem van Loon, medeoprichter van de VOC. Het huis is ontworpen door Dortsman, de architect die beeldbepalend is geweest voor de sobere, classisistische architectuur aan de Amsterdamse grachten. Op zijn naam staan bijvoorbeeld bekende monumenten zoals het Sixhuis, de Koepelkerk (Lutherse kerk) en het Walenweeshuis (Maison Descartes).
Dortsman heeft in Amsterdam de zogenaamde Strakke Stijl geïntroduceerd: wel een kroonlijst, maar geen pilasters. Alleen rond de ingang werden soms zuilen toegepast. Voorgangers van Dortsman, bijvoorbeeld Jacob van Campen en Philips Vingboons, voorzagen de woonhuizen juist wel van pilasters. Dortmans ontwerpen buiten Amsterdam zijn minder strak: in de landschappelijke omgeving van buitenhuizen kon die Romeinse stijl met vele pilaren kennelijk wel.
Bij het portret van Dortsman schreef David van der Plas de volgende woorden:
Dit’s DORSMAN Amstelaars, ziet, ziet, met Eerbied ’t wezen.
Ge kunt de Bouwkunst uit het schrander aanzicht lezen.
Hij heeft uw trotse stad voor eeuwen lang verplicht.
Hij, hij heeft Romens vrucht in uwe wal hersticht
¶ Bij de expositie hoort de uitgave Adriaan Dortsman (1635-1682). De Ideale gracht
van Pieter Vlaardingerbroek (red.). Uitgegeven door W Books. Prijs € 14,95 (extra info). De tentoonstelling is tot 9 juni 2013 te zien in Museum Van Loon, Keizersgracht 672 Amsterdam. Info hier.