Katzenklavier, van Ludmilla Balfour
vrijdag 8 maart 2013 – Atte Jongstra schreef er al over in de NRC: er is een nieuwe biografie verschenen over Athanasius Kircher, een van de idiootste wetenschappers die er hebben bestaan.
De 17e-eeuwse jezuïet was creatief en innovatief, had overal een verklaring voor en putte uit een rijke fantasie en een goed gevuld geheugen. Voilà, een groot geleerde, wiens boeken we tegenwoordig afdoen als hilarische hersenspinsels. Maar blijft de vraag hoe deze geniale gek in zijn tijd zo beroemd had kunnen worden.
Het antwoord is niet moeilijk. Kircher was een man die alles wist en alles kon. Een tovenaar. Hij was uitvinder van apparaten die de wereld om hem heen deden verstommen. Citaat van het IISG:
Hij vertoonde beelden met de toverlantaarn, liet beelden spreken en exposeerde zelf ontworpen apparaten die vogelgeluiden en muziek maakten en poppetjes lieten dansen. In zijn collectie bevonden zich onder heel veel meer het Organum Mathematicum voor wiskundige berekeningen en een componeermachine, de Arca Musica, waarmee gedichten en liederen konden worden gemaakt.
Kircher is beroemd geworden om zijn kattenpiano. In een fraai kistje plaatste hij katten met een variërend mauwtimbre. Hun staarten werden vastgeklemd opdat de scherpe pianohamertjes er een flinke tik op konden geven als hun toets werd aangeraakt. (Er zijn ook andere uitvinders met miauwende katten op de loop gegaan).
Een echte homo universalis, die Athanasius Kircher. Puur 17e-eeuws, maar in de 18e eeuw kende men hem nog steeds. In heel Europa.
¶ John Glassie, A Man of Misconceptions. The Life of an Eccentric in an Age of Change. Riverhead Books. ISBN 9781594488719. Prijs $ 26,95 (333 blzz met plaatjes). Lees hier een bespreking in de NY Times en hier nog één.
RSS - berichten