maandag 1 april 2013 – In november van het jaar 1764 verschijnt er in de ’s Gravenhaegse Courant een advertentie van de heer Grenet, ‘Fransch Konstenaer’, waarin hij zich aanbiedt om voor geïnteresseerden parterres te maken in de ‘Fransche en Engelsche smaek’; ook vervaardigt hij ‘Tekeningen van Boschjes, […] in de nieuwste smaek’.
Met deze intrigerende verwijzing naar een landschapsarchitect uit de 18e eeuw begint het proefschrift dat buitenplaatsdeskundige Heimerick Tromp in 2000 verdedigde. Hij laat zien hoe de strakke classicistische tuinen van André le Nôtre in de Republiek plaats maakten voor een eigen Nederlandse landschapsstijl.
In het boek komt eerst de landschapsstijl in Engeland, Frankrijk en Duitsland ter sprake. Daarna wordt de Nederlandse situatie belicht aan de hand van vele details en voorbeelden. Nederlandse parken en tuinen passeren de revue, net als hun eigenaren. Voor deze aanpak heeft Tromp gekozen omdat hun achtergrond, educatie, belangstelling en gedachtewereld mogelijk leiden tot een beter inzicht in de revolutionaire veranderingen in de park- en tuinaanleg.
Er is niet alleen aandacht voor de bekende voorbeelden zoals Biljoen en Beekhuizen, Het Loo en Elswout. Ook komt ook een reeks minder spectaculaire buitenplaatsen en tuinen aan de orde. De Nederlandse landschapsstijl was niet voorbehouden aan een exclusieve ‘modieuze’ beweging van een kleine, exclusief-aristocratische elite. Ook de minder welgestelde burgerij wenste de tuin te modelleren naar de modernste inzichten.
Ook wordt in het boek aandacht besteed aan de politieke achtergronden van de eigenaren en de mogelijke symbolische betekenis die tuinen en parken konden dragen.
¶ Heimerick Tromp, De Nederlandse Landschapsstijl in de Achttiende Eeuw. Sidestone Press 2012 (Lapidem Foundation Maior Series No. 1). ISBN 978-90-8890-100-3. Prijs hard copy onbekend, e-book € 4,50 (408 blzz met illustraties). Lees hier de tekst gratis.
RSS - berichten