‘Pistool gericht op het hart van Engeland’

Tentoonstelling Bonaparte aan de Schelde

vrijdag 12 april 2013 – Van 1792 tot 1815 was Antwerpen in Franse handen. Voor het eerst in twee eeuwen had het Franse bewind vrij scheepvaartverkeer op de Westerschelde mogelijk gemaakt. Napoleon zag in Antwerpen bovendien een ideale uitvalsbasis om erfvijand Engeland aan te vallen. Dat betekende dat er grote schepen moesten kunnen aanleggen. Daarom werd de haven gemoderniseerd: het Willem- en het Bonapartedok werd gebouwd en de kaaien werden rechtgetrokken.

Napoleon heeft heel wat sporen nagelaten in Antwerpen. Niet alleen in de stadsplattegrond, maar ook in de organisatiestructuur. Er zijn tal van schilderijen, kaarten en scheepsmodellen te vinden die laten zien wat het Antwerpse bestuur onder Napoleon verwezenlijkte én nadien nog van plan was. Dit alles is nu te zien op de tentoonstelling in het Antwerpse Museum aan de Stroom (MAS).

Op het culturele vlak liet Napoleon kerken sluiten en inboedels verkopen. De kathedraal dreigde zelfs zijn toren kwijt te zullen raken, maar Antwerpen mocht de kerk uiteindelijk behouden. Het voormalig Koninklijk Paleis aan de Meir werd in opdracht van Napoleon in empire-stijl heringericht. Hij heeft er zelf nooit gebruik van gemaakt. Onder invloed van deze verbouwing wordt deze stijl begin negentiende eeuw populair onder de rijkere burgerij. Antwerpenaren telt sinds Napoleon zijn zegeningen (informatief filmpje).

¶ De tentoonstelling Bonaparte aan de Schelde in het Antwerpse Museum aan de Stroom (MAS) is tot 30 juni te bezichtigen (info hier). Er zijn diverse evenementen over Napoleon in Antwerpen georganiseerd. Klik hier. En kijk hier naar een kort en oud filmpje over de sloep van Napoleon die op bovenstaand schilderij is afgebeeld.