De Fraeylemaborg

De achttiende eeuw in het voorbijgaan (21)

Fborg in de achttiende eeuwzaterdag 28 september 2013 – De geschiedenis van de Fraeylemaborg in Slochteren begint ver voor 1700, maar de achttiende eeuw heeft ook zijn sporen op de borg nagelaten.

Het huis werd een groot deel van die eeuw verwaarloosd, maar in 1781 kwam daar verandering in. Toen werd het gekocht door de Groninger Mr. Hendrik de Sandra Veldtman, die het gebouw en de tuinen stevig liet opknappen.

Fborg vooraanzichtDe smalle maar diepe tuin achter het huis behield de centrale zichtas, maar werd verder tot een landschapstuin omgewerkt, waarin het nog steeds prachtig wandelen is.

Het huis werd ook flink onder handen genomen. Er werd een poging gedaan het een meer symmetrische aanblik te geven. Maar de toren zat nu eenmaal niet in het midden, en dat is zo gehouden.

Er werd ook binnen stevig verbouwd. Zo werd het plafond van de entree doorbroken, zodat er een hoge hal ontstond. Bij de rondgang door de woning is vooral aan de kelderverdieping nog steeds te zien dat het oorspronkelijke gebouw verre van symmetrisch opgezet was.

Vergeleken met huizen van rijkere Hollanders uit die tijd, en zeker met de grote Engelse country houses uit de achttiende eeuw, wekt het interieur af en toe een provinciale indruk. De hal bijvoorbeeld is wel hoog maar niet erg diep. De versieringen tonen landelijke motieven en geen Griekse goden of mythologische figuren. De unieke beschildering van de vroegere slaapkamer, thans de ‘gele kamer’ (foto nr. 5), toont overigens wel klassieke motieven, maar is duidelijk niet door een internationale grootheid gemaakt: het ziet er eerder vriendelijk dan imponerend uit.

Fborg eetkamerAndere onderdelen van het interieur zijn daarentegen weer wél van topniveau. De grisailles in de eetkamer van Egbert van Drielst bijvoorbeeld kunnen tegen de beste ‘Witjes’ op: Van Drielst was niet voor niets ook in Amsterdam een hoog gewaardeerde interieurschilder.

Alles bij elkaar genomen is de borg een bezoek meer dan waard, en het is dan ook geweldig dat huis én tuin het hele jaar door zes dagen in de week te bezoeken zijn. — JF

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.