donderdag 3 oktober 2013 – De grote man achter de terugkeer van Oranje naar Nederland, is Gijsbert Karel van Hogendorp (1762-1834). Edwin van Meerkerk schreef over hem en over zijn oudere broer Dirk (1761-1822) een dubbelbiografie. Ze waren allebei voorstander van de democratie, maar hadden uiteenlopende ideeën over hoe dit ideaal te verwezenlijken.
Gijsbert Karel was meer een exponent van de conservatieve verlichting en koos voor de lijnen van geleidelijkheid. Zijn reis naar Amerika (1784) deed hem beseffen dat revolutie de democratie niet dichterbij bracht. En het herstel van Oranje (1814) deed hem beseffen dat een koning geen absolutistische macht mocht krijgen. Als vice-voorzitter van de Raad van State kon GK tegenwicht bieden aan de macht van Willem I.
Zijn broer Dirk was uit ander hout gesneden. Hij koos wel de revolutionaire weg om zijn politieke idealen te verwezenlijken. Na een carrière als gouverneur van Oostelijk Java, waar hij stevige kritiek uitte op het koloniale systeem, werd hij generaal in dienst van Napoleon.
Aan Dirk en Gijsbert Karel van Hogendorp zijn meerdere biografieën gewijd. Zo verscheen in mei van dit jaar nog Diederik Slijkermans Wonderjaren. Gijsbert Karel van Hogendorp. Nieuw is nu dat de politieke tegenpolen die de broers waren, gezamenlijk in één dubbelbiografie zijn opgenomen. Op basis van hun correspondentie en hun dagboeken stelt Van Meerkerk dat hun rol in de geschiedenis van Nederland en de wereld groter was dan tot nog toe gedacht.
Op 14 oktober is de presentatie van De gebroeders Van Hogendorp. In het Haags Historisch Museum nemen Piet-Hein Donner, vice-voorzitter van de Raad van State, en Frederik Willem graaf van Hogendorp, een directe nazaat van Gijsbert Karel, de officiële eerste exemplaren in ontvangst.
¶ Edwin van Meerkerk, De gebroeders Van Hogendorp. Botsende idealen in de kraamkamer van het Koninkrijk. Amsterdam, Atlas/Contact 2013. ISBN 9789045019338. Prijs: € 29,95 (320 blzz.). Boekpresentatie maandag 14 oktober (15.30-17.00 uur) in het Haags Historisch Museum. Aanmelden boekpresentatie hier. Lees hier de Facebook-pagina over de gebroeders Van Hogendorp.