Isaac Titsingh, de man die Japan ontdekte

Dutchmen_with_Courtesans_Nagasaki_c1800dinsdag 5 november 2013 – Kent u Isaac Titsingh? Hij leefde van 1745 tot 1812 en vertegenwoordigde de Republiek in Japan en China. Als een nieuwsgierige intellectueel. Hij was op pad gezonden door de VOC, maar volgde op zijn wegen door Azië óók zijn eigen begeerte naar kennis en inzicht. Hij correspondeerde over tal van aspecten van wetenschap, taal en cultuur. In Azië moet men van de VOC een hoge dunk hebben gekregen: een handelsorganisatie die zich door zulke mannen liet vertegenwoordigen had een uitzonderlijk niveau. Toch?

Over Titsinghs leven en werk waakt sedert 1975 de Leidse geleerde Frank Lequin. In 2002 publiceerde hij het eerste deel van zijn ‘Titsingh Studies’, de biografie Isaac Titsingh (1745-1812): een passie voor Japan. Leven en werk van de grondlegger van de Europese Japanologie. Nu is er dan het zesde deel, Varia Titsinghiana, vol van aanvullingen op de eerste vijf delen. Het is een even merkwaardig als bewonderenswaardig boek.

Lequin is de voorbije jaren niet genoegzaam blijven kijken naar de schitterende vijf boekdelen van zijn ‘Titsingh Studies’, maar hij is onvermoeibaar blijven speuren. Een vasthoudendheid die tot belangwekkende vondsten heeft geleid, zoals het document waarin een getergde Titsingh in 1791 de Heeren XVII laat weten wat hem de voorbije jaren dreef om zijn tijd en energie te wijden aan de Compagnie.

De Varia bieden ook onderdak aan een persoonlijke verantwoording van de onderzoeker. Nader tot Frank Lequin! In 1993 had Lequin in het pamflet Status versus structuur al een scherp portret van zichzelf als D’Artagnan gegeven. De leugens en de draaikonterij van de Leidse Universiteit werden nauwkeurig beschreven en uit die beschrijving rees het beeld op van een origineel mens met een goed ontwikkeld rechtvaardigheidsgevoel.

De Varia besluiten met een ‘Summing up’, een zelfportret van Lequin als onderzoeker. Leerzaam, erudiet en vermakelijk. — PA

¶ Frank Lequin, Varia Titsinghiana. Addenda & Corrigenda. Titsingh Studies 6. Leiden, Titsingh Instituut 2013. ISBN 97890 82036602.

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.