maandag 27 januari 2014 – De schilder Abraham Diepraam was een zuiplap. Dat werd met de jaren erger. Als je Weyerman mag geloven, verviel hij ‘in zijne laatste dagen zo onmanierlijk tot den Brandewyn, dat het een mirakel scheen hoe dat zijn zondig licghaam zulks kon verdraagen.’
Weyerman baseerde zich op Houbraken, die het ook weer van horen zeggen had.
Diepraam staat bekend om zijn kroegtaferelen. Kijk hier bijvoorbeeld naar zijn Gelagkamer (1665) die in het Rijks hangt. Een vrolijk tafereel van het 17e-eeuwse leven van alledag.
Wie thuis ook zo’n schilderij van Diepraam aan de muur wil, kan op woensdag aanstaande zijn geld kwijt. Dan wordt voor een hoog bedrag – volgens kunstkenner Niels de Boer ‘absurd hoog’ maar wel ‘de mooiste Diepraam die er te koop is’ – nog een gelagkamer geveild. Door Christie’s (catalogus, nr. 7).
Weyerman heeft het in zijn Konst-schilders uitgebreid over Diepraam (deel 3, vanaf p. 96). Hij beschrijft de manier waarop de schilder de kroeggangers vereeuwigde: gekke bekken trekkend schilderde hij telkens met behulp van een spiegeltje zijn eigen tronie na. Hiermee is Diepraam een vroeg voorbeeld van iemand die ‘selfies’ maakte! Citaat:
Een van die Heeren […] wiert gewaar dat den Schilder gestadiglijk zulke misselijke tronien trok als een bezeten Roomsche bedrieger, die overgooten wort met Wywater. Hy verbeelde zich dat Diepraam met hem spotte, en hy stont op het punt om hem met een handvol gevoelige vermaaning te beschenken, toen hy zag dat’er een stukje spiegelglas ter groote van een bakerschelling in zijn palet was vastgehegt, waar in hy zich gestadiglijk spiegelde, en aldus zijn eyge tronie in onderscheyde gelaatstrekken uytschilderde voor dronke boeren of voor vegtende pluggen.
Vandaar dat de meeste tronies op de schilderijen van Diepraam veel op elkaar lijken, merkt Weyerman op. Ook vertelt hij over zijn eigen opdrachtgever, kunsthandelaar Pain et Vin, die dik geld verdiende aan de schilderijen van Diepraam. Pain et Vin kocht ze op en verhandelde ze op grote schaal in Parijs:
In de Meyery van ’s Hartogenbosch, en in de Baronie van Breda, plagten eertijds veele Konsttafereeltjes van dien konstigen Abraham Diepraam te berusten, die Lambert Pain & Vin liet opkoopen en na Parys overschikte, dewelke aldaar ontrent de twintig jaaren geleden zo wel gewilt wierden als de stukken van Adriaan Brouwer, David Teniers, Ostade, en alzulke kluchtige schilders.
Lambert Pain et Vin was een fanatiek bloemkweker en kunstverzamelaar te ‘s-Hertogenbosch. Hij handelde ook in kunst. Als substituut-ontvanger der belastingen had hij in 1718 geld in eigen zak gestoken, waarna hij de benen had genomen. In Maastricht zou hij later weer opduiken. — RvV
¶ Lees over Lambert Pain et Vin het artikel ‘Weyerman en ‘s Hertogenbosch’ van Peter Altena en Barbara Sierman. Ook De Rotterdamse woelreus van Elly Groenenboom bevat info over de kunstkenner én oplichter Pain et Vin. En lees hier meer over Abraham Diepraam.
RSS - berichten