Joséphine

dinsdag 11 februari 2014 – Tweehonderd jaar geleden overleed Joséphine, de legendarische Creoolse plantersdochter die in 1796 met Napoleon in het huwelijk trad. Ze was geboren op Martinique als Marie-Josèph-Rose de Tascher de la Pagerie, werd door haar kindermeid Yeyette genoemd en kreeg van Napoleon de naam Joséphine mee.

Joséphine was eerst getrouwd met Alexandre de Beauharnais, zoon van de gewezen gouverneur van het eiland, en trok met hem mee naar Parijs. Eén van haar kinderen was Hortense, de latere koningin van Holland.

Toen ze in Parijs arriveerde, zo beschreef Joséphine zichzelf, was ze een nog weinig ontwikkelde vrouw. Ze had geen kaas gegeten van politiek, maar van de kunst van het verleiden had ze des te meer verstand. Dankzij de royale beurs waarover zij beschikte, kon zij zich volledig uitleven in het laten inrichten van paleizen en kasteeltjes. Haar kunstcollectie was beroemd. Ze was verzot op juwelen, waar de koningshuizen van Zweden en Noorwegen nu nog van profiteren.

Later, na haar scheiding van Napoleon in 1809, zou ze een grote liefde voor de natuur ontwikkelen. Haar Château Malmaison, ten westen van Parijs, liet ze het geheel naar eigen smaak inrichten, met een heuse menagerie met vogels en apen.

Volgende maand begint in Musée de Luxembourg, ter nagedachtenis van haar 200ste sterfdag, een grote tentoonstelling over Joséphine. En in januari jongstleden verscheen de Nederlandse vertaling van een biografie van Joséphine, geschreven door de Britse historica Kate Williams. Meeslepend, zo tamboereert de uitgever.

Joséphine had naar verluidt een warme persoonlijkheid en was geliefd bij het Franse volk. Zeker nadat ze, tot haar grote verdriet, door Napoleon opzij was gezet. Toen ze op haar 50ste stierf, kwamen duizenden mensen haar de laatste eer bewijzen op Malmaison. — RvV

¶ Kate Williams, Joséphine. Verlangen, ambitie, Napoleon. Prometheus Bert Bakker 2014. ISBN 9789035136199. Prijs: € 17,99. Lees hier een recensie.
¶ De tentoonstelling Joséphine in Musée de Luxembourg, Parijs, duurt van 12 maart tot en met 29 juni.