dinsdag 18 februari 2014 – Ze gooide poeder in het vuur en kon uit de oplaaiende vlammen de toekomst voorspellen. Voor het zelfde doel sloeg ze eieren stuk. Of ze tuurde in koffiedik of theeblaadjesdrab. Een glazen bol had ze niet maar wel werkte ze met spiegels. Of met kaarten. Ze verstond de kunst van het handlijnen en sterren lezen. En iedereen geloofde haar.
Mlle Lenormand (1772-1843). Van beroep helderziende en waarzegster. Over haar verscheen vorige maand het boek Madame Vérité, geschreven door cultureel antropologe Caroline Hanken.
Madame Vérité werkte in Parijs en had een grote klantenkring. Ze kon zwangere vrouwen vertellen of ze een zoon of dochter kregen. Jaloerse vrouwen kon ze uitleggen of hun man nog wel van hen hield. Toen een komeet overvloog, wist ze daaruit het lot van Napoleon af te leiden. Ze voorspelde Joséphine de Beauharnais dat zij door Napoleon gekroond zou worden.
Mlle Lenormand werd een soort Greet Hofmans, die om haar wijze uitspraken een machtspositie had die tegelijkertijd veel wantrouwen opriep. Was ze aan het einde van de 18e eeuw een gevierd orakel, later werd ze een bedreiging. Er kwam een taboe te liggen op het raadplegen van helderzienden, zegt de schrijfster in een interview met Theodoor Holman. ‘Tijdens de revolutie loopt iedereen naar waarzeggers toe. Maar in negentiende eeuw willen koningen niet meer met hen geassocieerd worden.’
Ook de kersverse koning Willem I had belangstelling voor haar kunsten, maar door op zijn uitnodigingen in te gaan verspeelde ze uiteindelijk haar kaarten. Ze werd in Brussel opgepakt. Waarzeggerij werd inmiddels gezien als een vorm van oplichting en was in Nederland verboden. In de gevangenis schreef ze ter verdediging op hoe ze te werk ging. Ze maakte gebruik van symboliek, aldus Madame Vérité, die door de mensen zelf werd geduid. Van oplichting was volgens haar geen sprake. Ze beschouwde zichzelf als een psycholoog en noemde zich een arts voor de ziel.
Ook vrouwen als Neelie Kroes en Nina Brink consulteren paragnosten. Wie nu even het medium Google consulteert, ziet al snel de Amsterdamse waarzegster Lenie Drent in het wereldwijde web opdoemen. Ineens blijken er veel verstandige mensen hun eigen Madame of Monsieur Vérité te raadplegen. — RvV
¶ Caroline Hanken, Madame Vérité. Een waarzegster in de kringen rond Napoleon. Uitgeverij Atlas-Contact. ISBN 9789045025551. Prijs: € 19,95 (256 blzz.). Bekijk hier de waarzegkaarten van Mlle Lenormand. En lees hier de enorm populaire Merkwaardige en beroemde Sibijllijnsche voorspellingen van de vermaarde waarzegster Lenormand over de belangrijke gebeurtenissen der jaren 1848 tot 1860 (1855).