vrijdag 21 februari 2014 – Voor zijn proefschrift Tranen om het alledaagse deed theaterhistoricus Bram van Oostveldt een begripshistorisch onderzoek naar de noties natuur en natuurlijkheid in de Franse achttiende-eeuwse drama- en theatertheorie. Het accent lag daarbij op op Diderot, Voltaire en Rousseau. Hij onderzocht hoe ‘natuurlijk’ men in het Brusselse theater speelde en hoe het publiek daarop reageerde.
Zojuist is de handelseditie van dit proefschrift verschenen. Van Oostveldt beschrijft de succesvolle opvoering van Diderots burgerlijke drama Le père de famille in de Brusselse Muntschouwburg (1761). – Een toneelstuk waarvan de eerste druk overigens in 1758 was verschenen bij de Amsterdamse boekverkoper Marc-Michel Rey. Anoniem, al wist men natuurlijk wel wie de auteur en uitgever waren.
In Parijs had dit toneelstuk de tongen losgemaakt en ook in Brussel brandde de discussie in volle hevigheid los. Citaat blurb Tranen om het alledaagse:
Maar wat behelsde het verlangen naar natuurlijkheid nu precies? Waar kwam het vandaan en waartegen richtte het zich? Deze begripshistorische studie toont aan hoe dit verlangen naar natuurlijkheid opereerde binnen een veel breder verband en symptomatisch was voor een maatschappij in verwarring en volle verandering.
‘Voor Diderot is de bron van schoonheid het leven-zoals-het-is’, schrijft de auteur elders, in een essay over natuurlijkheid als bewijs van de werkelijkheid. Bij Diderot gaat het om het leven ‘zoals het zich vermoedelijk afspeelt in menig burgerhuis en dat door een klop op de deur voor de lezer wordt tentoongespreid.’ (bron). In heel theaterminnend Europa waaide deze zucht naar natuurlijkheid. Op het toneel maakten de grootse daden van helden en koningen plaats voor het alledaagse, waar de toeschouwer met tranen in de ogen naar kon kijken. — RvV
¶ Bram van Oostveldt, Tranen om het alledaagse. Diderot en het verlangen naar natuurlijkheid in het Brusselse theaterleven in de achttiende eeuw. Uitgeverij Verloren 2014. ISBN 9789087044046. Prijs; € 27 (250 blzz, geïllustreerd in kleur).