Het Groote Tafereel der Dwaasheid

Great Mirror of Follydonderdag 27 februari 2014 – Eén van de artikelen uit de recent verschenen bundel The Great Mirror of Folly is van de hand van Kuniko Forrer. Deze Leidse (of Amsterdamse) boekhistorica houdt zich al jaren bezig met de drukgeschiedenis van Het Groote Tafereel der Dwaasheid.

Dit satirische werk over de windhandel, die in 1720 leidde tot een enorme beurscrash, is ‘Gedrukt tot waarschouwinge voor de Nakomelingen, in ’t noodlottige Jaar, voor veel Zotte en Wyze. 1720’.

Zoals heden ten dage Rijkman Groenink aan de schandpaal wordt genageld als kwade genius in de financiële wereld, zo werd destijds de bekende wiskundige en econoom John Law door alle bankroetiers en bijna-bankroetiers als zondebok aangewezen. Maar dat was achteraf. Want voor de crash geloofde men in zijn systeem. Koersen in Frankrijk, Engeland en in Nederland stegen. Met de handel in schuldbrieven (hypotheken) en aandelen in gebakken lucht konden actionisten enorme winsten behalen.

In Parijs woedde een heuse speculatiegolf in de koffiehuizen in de Rue Quincampoix, het financiële hart van de Franse hoofdstad. In de Amsterdamse Kalverstraat bevond zich een koffiehuis met de gelijkluidende naam Quincampoix, waar het druk was van bankiers en beurshandelaren. En ook daar liepen beleggers te hoop toen de bubble uiteen spatte.

Het Groote Tafereel der Dwaasheid bevat 77 spotprenten, deels van Franse en deels van Nederlandse origine, gedichten en blijspelen over de massahysterie onder beleggers uit het begin van de 18e eeuw. Het werk was enorm populair (nu nog trouwens). Ook boekverkopers deden goede zaken met de windhandel. Ze rommelden wat met de platen en katernen van het boek, om alle klanten ter wille te zijn. De drukgeschiedenis van het werk is dan ook complex, zo laat Kuniko zien, zich een weg banend in alle varianten van het Groote Tafereel.

Het boek is een weerslag van het Yale-symposium over de windhandel van 1720 (2008). — RvV

¶ William N. Goetzmann, Catherine Labio, K. Geert Rouwenhorst, & Timothy G. Young (eds.), The Great Mirror of Folly. Finance, Culture, and the Crash of 1720. New Haven, Yale University Press, 2013. ISBN 9780300162462. Prijs: £50.00 of $ 73 (360 blzz.). Bekijk hier plaatjes uit het Groote Tafereel der Dwaasheid.

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.