Stokjesdag was een bloedbad

Opmaak 1maandag 28 april 2014 – Oud-Beijerlanders zijn kwaadaardig en koppig. Dat was de conclusie van de prefect van het departement Bouches-De-La-Meuse waarin Oud-Beijerland was gelegen. Hij verklaarde daarmee de opstand tegen Napoleon in het dorp in de Hoeksche Waard, op zondag 21 februari 1813.

Aanleiding was de zojuist ingevoerde dienstplicht: Napoleon had na zijn vele verliezen nieuwe soldaten nodig, ook uit de geannexeerde gebieden. De inwoners van de Hoeksche Waard wensten daar hun zonen echter niet voor op te offeren. Over hun gewapende verzet schreven Loek Dekker en Dick Snijders onlangs Het conscriptieoproer van Oud-Beijerland in 1813

Zondag 21 februari 1813 is de plaatselijke geschiedenis in gegaan als Stokjesdag. Op die dag was namelijk een grote menigte van een paar duizend boeren samengestroomd voor het raadhuis in Oud-Beijerland. Ze waren tot de tanden toe bewapend. Niet met bajonetten maar met stokken en hooivorken. Deels geplunderd uit een Frans magazijn met hakhout.

‘Weg met de Fransen!’, klonken de woedende woorden. ‘Leve Oranje!’ In het raadhuis bevond zich baron De Stassart, prefect van het Franse departement Bouches-De-La-Meuse. Hij was daar zojuist gearriveerd 18 gendarmes en 30 gardisten. Hun taak was om in de Hoeksche Waard een loting voor het Franse leger te organiseren waaraan alle jongemannen verplicht moesten deelnemen.

Zijn oproep, vanaf het bordes van het raadhuis, om de kalmte te bewaren was tegen dovemansoren gericht. Sterker zelfs, de woorden van de prefect moedigde de massa juist aan om met geheven stokken op te rukken in de richting van het raadhuis. Er hing een grimmige sfeer voor het raadhuis. Na een ‘Vuur!’ bleek hoezeer de Hoekschewaarders begonnen waren aan een ongelijke strijd. Er vielen doden. Gewonden lagen op straat. Een bloedbad.

In het boek wordt het conscriptieoproer van Oud-Beijerland, ook bekend onder de naam ‘Stokjesdag’, van een historische context voorzien. Citaat:

Het oproer van de Hoeksche Waarders heeft de gemoederen van de toenmalige Franse gezagsdragers intensief bezig gehouden. Zelfs keizer Napoleon is er meerdere keren over gerapporteerd. Aan de Franse reactie op de Oud-Beijerlandse onlusten wordt daarom uitgebreid aandacht besteed.

Het boek bevat tevens informatie over de Hoekschewaarders die verplicht waren te loten op 21 februari 1813, over de arrestanten en over de doden van Stokjesdag. — RvV

¶ Loek Dekker en Dick Snijders, Het conscriptie oproer van Oud-Beijerland in 1813. De Hoeksche Waard in verzet tegen Napoleon. Uitgeverij Loek Dekker, 2014. ISBN 978-90-821740-0-7. Prijs: € 18,95 (146 blzz.). Bestellen hier. Beluister hier een interview met een van de auteurs. Lees hier een artikel over Stokjesdag in de Beijerlandsche Berichten van de Historische Vereniging Oud-Beijerland (p. 12-20).

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.

Eén reactie op Stokjesdag was een bloedbad

  1. Assy schreef:

    Dank voor dit bericht. Het doet denken aan het drie daags verzet in het Rijnland waarbij boeren van langs de Oude Rijn via Hoogmade naar Leiden trokken- voorzien van rieken en vorken. De Franse commandant was er net niet, en de Fransgezinde burgemeester vluchtte naar de commandant, die hem onder de arm nam: Terug! Intussen had het gepeupel het initiatief overgenomen van de boeren, en was gezellig gaan plunderen. Uiteraard kregen de boeren de schuld. De initiatiefnemer, uit Oudshoorn bij Alphen aan den Rijn vluchtte naar Breda een ander ging in het cachot ( en werd later opgehangen) en de boeren gingen weer naar huis. Blijkbaar was er ook elders onrust en oproer.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.