Satire!

Satirische prenten in Genevewoensdag 28 mei 2014 – In de tweede helft van de 18e eeuw begon de Gouden Eeuw van de Engelse karikaturen. Maar ook elders waren er cartoonisten die scherp en geestig slachtoffers belachelijk maakten.

Bijvoorbeeld Wolfgang-Adam Töpffer en Jean Huber. Twee Geneefse kunstenaars die sterk waren beïnvloed door Engelse vakbroeders als Hogarth, Cruikshank, Rowlandson en Gillray. Over hen is nu in Genève de tentoonstelling Caricatures genevoises et anglaises du XVIIIe siècle. 

Hoewel veel minder bekend dan hun Engelse voorbeelden, heeft Genève in de 18e eeuw eveneens grote satirische kunstenaars voortgebracht. Bijvoorbeeld Wolfgang-Adam Töpffer, die weliswaar de geschiedenis is in gegaan als vader van Rodolphe Töpffer, de ‘uitvinder’ van de stripboeken, maar die zelf ook meesterlijk iemand te kijk kon zetten. Of neem Jean Huber, een niet onverdienstelijke portret- en silhouetschilder. Hij excelleerde evenzeer in satirische prenten en had het vooral op Liotard gemunt. Zelf maakte hij deel uit van de kring rond Voltaire (zie bijvoorbeeld zijn geestige schilderij over Voltaire die een fabel vertelt).

Imprégnés des traditions italiennes et nordiques, des artistes tels que William Hogarth, plus tard Isaac Cruikshank, Thomas Rowlandson et James Gillray, inventent un style et une grammaire visuelle qui seront à la base de la satire moderne.
Usant des procédés communs de la charge – exagération, déformation, juxtaposition antithétique, scatologie, animalisation… – ils réagissent aux événements de leur époque et en fustigent les travers.

Jean Huber en Wolfgang-Adam Töpffer waren overduidelijk schatplichtig aan genoemde Engelse kunstenaars. Volgens de makers van de expositie, waarin hun satirische werk voor het eerst te zien is, stuitten Huber en Töpffer wat hun stijl betreft op weinig problemen. Want anders dan in Frankrijk, waar men het min of meer als een belediging voor de Franse identiteit zag wanneer men al te sterk op Engelse voorbeelden leunde, had men daar in Genève weinig problemen mee. Maar hun slachtoffers waren uiteraard minder gelukkig met hun onderwerpskeuze. — RvV

¶ De expositie Caricatures genevoises et anglaises du XVIIIe siècle is tot en met 31 augustus 2014 te zien in het Cabinet d’arts graphiques van de Musées d’Art et d’Histoire de Genève. Info hier. En download hier de folder.

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.