maandag 4 augustus – Alle Aussies kennen hem: Matthew Flinders. Hij overleed 200 jaar geleden in Londen en kreeg daar onlangs een eigen standbeeld. In Australië staat het overigens vol met standbeelden van deze Engelse kapitein, die niet alleen beroemd is geworden om zijn Voyage To Terra Australis (1814), maar ook om zijn kat Trim, die hem op al zijn reizen vergezelde.
Flinders beschrijft in A Voyage To Terra Australis zijn verkenningstochten langs de kust van het enorme continent – ‘I call the Whole Island Australia’ – en zijn gevangenschap op Mauritius. Hij had in 1804 zijn schip aangemeerd op het Franse eiland in de hoop dat het daar gerepareerd kon worden, maar wist niet dat Frankrijk op dat moment in oorlog was met Engeland. Als krijgsgevangene bracht hij 6,5 jaar op het eiland door. Dit had een zware wissel getrokken op zijn gezondheid. Na terugkeer in Londen begon hij zijn reizen te beschrijven. Een dag na publicatie overleed hij.
Als kind was Flinders al geboeid geraakt door Robinson Crusoe. Naar eigen zeggen was dit boek van Daniel Defoe de reden dat hij de zee op wilde. En dat gebeurde. Matthew Flinders stond al in eigen tijd te boek als een uitstekend navigator en cartograaf en zou uiteindelijk de hele kustlijn van Australië in kaart brengen. Hij maakte scheepsrampen mee, had contact met ontdekkingsreizigers, avonturiers en botanisch onderzoekers.
Overal waar Flinders was, was ook Trim. De scheepskat werd in 1799 geboren ergens op de Indische Oceaan. Als klein katje was Trim eens overboord gevallen maar had zichzelf kunnen redden door aan een van de touwen omhoog te klauteren. Flinders was gek op het zwarte katje (met witte pootjes, kin en bef) en bewonderde zijn instinct en intelligentie. Hij had het dier genoemd naar de butler in Sternes Tristram Shandy: ook die was mateloos trouw aan zijn baas.
Trim hield zijn baas ook op Mauritius gezelschap. Maar op een dag kwam hij niet meer terug. Flinders vreesde dat een paar hongerige slaven op het eiland Trim hadden gevangen, gedood en opgegeten. Overmand door verdriet schreef Flinders een hartverscheurend epitaaf op zijn geliefde huisdier (hier).
Anders dan in Australië zijn Matthew Flinders en Trim in Engeland nagenoeg vergeten. Daar is nu verandering in gekomen, wellicht. Het standbeeld van Flinders staat in het Australia House (Strand) en werd vorige maand onthuld. Kijk op de foto vooral naar het katje; Prince William is minder interessant. — RvV