dinsdag 18 november 2014 – Mejuffrouw Van Eeghen schreef reeds in 1963 Van stadscourantendrukkerij tot stadsdrukkerij van Amsterdam. Tijd voor een update. Aanleiding was de ontdekking van een aantal unieke 17e- en 18e-eeuwse koperplaten in een kelderkast van het bedrijfspand aan de Voormalige Stadstimmertuin, in 2011. Deze platen maken deel uit van het rijke archiefmateriaal dat Hans Moolenbel gebruikt om de geschiedenis van de Stadsdrukkerij te vertellen.
Feitelijk werd de Stadsdrukkerij in 1796 opgericht op initiatief (of liever: op bevel) van de gekozen volksvertegenwoordiging van Amsterdam, de ‘Raad der gemeente van Amsterdam’. Een van de eerste uitgaven waren de Handelingen van de municipaliteit der stad Amsterdam: in 1795 nog – zij het onder een andere titel – gedrukt en uitgegeven door Hendrik Gartman maar in 1796 overgenomen door de Stadsdrukkerij.
De Stadsdrukkerij was echter geen verzinsel van het gemeentebestuur, want reeds vanaf 1735 kende de stad een Stadscourantendrukkerij. Niet van de stad, maar voor de stad. Van een particuliere ondernemer die met een officiële vergunning de Amsterdamsche Courant mocht drukken, met daarop het wapen van de stad. Sautijn Kluit schreef daarover in 1868 een nog altijd zeer informatief artikel schreef.
De nieuwe uitgave van bedrijfshistoricus Hans Moolenbel bestrijkt niet alleen de 18e-eeuwse geschiedenis van de Stadsdrukkerij maar ook de jaren daarna, tot 2002, toen het bedrijf werd opgeheven. Voor 18e-eeuwers is het te betreuren dat de eerste eeuw er, vergeleken met latere jaren, wat bekaaid van afkomt. Neemt niet weg dat dit prachtig geïllustreerde werk een goed beeld geeft van de ontwikkelingen die de grafische kunst in het boekenvak heeft doorgemaakt.
Tijdens de Boekensalon van donderdag 27 november in het Museumcafé van de Bijzondere Collecties (UBA) vertelt Hans Moolenbel over de geschiedenis van de Amsterdamse Stadsdrukkerij. Ook zal hij worden geïnterviewd door Jos van Waterschoot. Aan de hand van beelden, anekdotes en verhalen nemen de auteur en de interviewer, zo belooft de aankondiging, de aanwezigen mee op een reis door de tijd. Wat er tijdens de Boekensalon nog meer te zien is, is hier te lezen. — RvV
¶ Hans Moolenbel, Gedrukt voor de stad. De geschiedenis van de Stadsdrukkerij Amsterdam. Uitgeverij Bas Lubberhuizen 2014. ISBN 9789059373815. Prijs: 34,95 (232 blzz., gebonden en geïllustreerd).