maandag 22 december 2014 – William Blake (1757-1827) is nog altijd een van de minst begrepen Engelse kunstenaars. Dat laatste komt doordat hij zich liet leiden door visioenen. Zijn hele leven fabuleerde hij er lustig op los.
Zijn werk is met veel symboliek beladen en vaak duister door de eigen mythologie die hij had ontwikkeld. Nog in zijn leertijd bestudeerde hij in Londen gotische kerken, in het bijzonder de monumenten en ornamenten in Westminster Abbey. Wat hij toen zag, vormde de basis voor zijn onorthodoxe stijl en intrigerende thematiek.
Zojuist is in het Oxfordse Ashmolean de expositie William Blake: Apprentice and Master geopend. Meer dan 90 van zijn werken zijn hier te bezichtigen, die met elkaar een beeld schetsen van de ontwikkeling die Blake als kunstenaar heeft doorgemaakt.
Na zijn studie aan de Royal Academy begon Blake met zijn voormalige studiegenoot James Parker een prentenwinkel en drukkerij. Daar experimenteerde hij met diverse nieuwe drukprocédés. Hij maakte talrijke prenten die getuigen van grote inventiviteit en originaliteit, zoals Nebuchadnezzar, die hierboven is afgebeeld. Het bijbelboek Daniël verhaalt de legende dat God deze vorst strafte om zijn opschepperijen door hem van zijn verstand te beroven. Nebukadnezar zou daarna zeven jaar hebben geleefd als een wild dier.
De tentoonstelling besteedt ook aandacht aan de betekenis van Blake voor jonge grafische kunstenaars. Vooral zijn vriendschap met de jonge John Linnell was van belang. In Londen kwam hij in contact met diverse vooraanstaande schrijvers en intellectuelen.
Blake was een fervent aanhanger van de Amerikaanse en Franse revolutie. Hij bewonderde mannen als Washington en Lafayette, en moest niets hebben van George III en Lodewijk XVI.
Zijn radicale politieke opvattingen deden echter afbreuk aan de populariteit van zijn werk. Verguizing en vergetelheid dreigden hem ten deel te vallen. Toen hij zag dat de revoluties uitmondden in terreur en tirannie, werd hij veel gematigder in zijn opvattingen. In zijn werk maakte de felle, rebelse politieke boodschap plaats voor een profetische boodschap. Zijn toon werd een stuk gematigder, voortaan vergezeld door christelijke thematiek.
Opvallend in al zijn werk is dat de verbeelding belangrijker is dan de rede. Daarmee is Blake een vroege vertegenwoordiger van de Romantiek. Zijn tijdgenoten begrepen echter nauwelijks wat hij hun te vertellen had, waardoor hij gezien wordt als het schoolvoorbeeld van een miskend genie. — RvV
¶ De tentoonstelling William Blake: Apprentice and Master in het Ashmolean Museum of Art and Archeology, van de Universiteit van Oxford, duurt tot 1 maart 2015 (info). De tentoonstellingscatalogus kost £30. Lees hier een oude recensie uit Trouw van de biografie die Peter Ackroyd van hem schreef.
RSS - berichten