Laplandschen Tovertrommel

Jacob Campo Weyerman: Den Laplandschen Tovertrommel, ed. Marco de Niet.
Amsterdam, Stichting Jacob Campo Weyerman, 1994 (Abdera 1).
84 blzz.
ISBN 90-71726-01-0.
Prijs € 12,00 (ex. verzendkosten)

De Laplandse tovertrommel was een instrument dat Laplandse sjamanen gebruikten om in extase te geraken, zodat ze met de geesten konden communiceren.

Het bijzondere van de tovertrommel ten opzichte van andere geestopwekkende instrumenten en middelen is, dat de antwoorden van de geesten op het instrument af te lezen waren. Op het vel werden figuren getekend die correspondeerden met wezens uit het Laplandse geestenrijk. Omdat de tekeningen gelezen en geïnterpreteerd moesten worden, werd de trommel ook wel ‘de bijbel der Lappen’ genoemd.

Als een auteur in het bezit geraakt van zo’n trommel, dan kan toch niemand meer aan zijn wijsheid twijfelen? Deze gedachte speelde Jacob Campo Weyerman (1677-1747) ongetwijfeld door het hoofd, toen hij in 1731 werkte aan een nieuw weekschrift. Hierin wilde hij zijn lezers ervan overtuigen dat het met de dichtkunst in Nederland toch wel droevig gesteld was.

Met een bonte mengeling van verhalen, sprookjes, brieven en gedichten wilde hij zelf een duit in het kwaliteitszakje doen. Naast het hekelen van ‘dichtertjes’ gaat Weyerman in Den Laplandschen Tovertrommel uitgebreid in op de verderfelijke invloed van overspelige vrouwen. Met name de Amsterdamse hoeren worden aan zijn papieren schandpaal genageld.

Of Weyerman, die in zijn jonge jaren een zwervende flierefluiter was, als getrouwd man en bankroetier berouw had van zijn losbandig leven, is niet duidelijk. Wel is evident, dat hij in 1731 nog steeds een begenadigd stilist was, wiens belangrijkste inspiratiebron de gedragingen van zijn achttiende-eeuwse medemens waren.

Den Laplandschen Tovertrommel verscheen in tien afleveringen van 2 juli 1731 tot en met 3 september 1731. Deze heruitgave is gebaseerd op de enige bewaard gebleven exemplaren: de Universiteitsbibliotheek van Amsterdam bezit de nummers 1 t/m 6 en de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden de nummers 7 t/m 10.

Bestellen
Abdera-uitgaven kunt u bestellen bij boekhandel Van Kemenade & Hollaers te Breda.