Marie Leszczynska (1703-1768)

maandag 8 augustus 2011 – Marie Leszczynska was getrouwd met Lodewijk XV. Ze was koningin van Frankrijk van 1725 tot 1768. Het was, wat we nu zouden noemen, een verstandshuwelijk. Bedoeld om de ziekelijke koning te voorzien van gezonde nakomelingen.

Daarin slaagde het vorstelijke echtpaar uitstekend. Ze kregen negen dochters en één zoon (‘Toujours coucher, toujours grosse, toujours accoucher’). Helaas voor de erfopvolging: de dauphin overleed aan tbc, nog voor hij de troon kon bestijgen.

Manlief ging voortdurend vreemd (madame de Pompadour) en La Polonaise trok zich steeds meer uit het openbare leven terug. Zij verdeelde haar tijd tussen gebed en meditatie, liefdadigheid en de opvoeding van haar kinderen. Ze is de geschiedenis in gegaan als een duffe tante, die in tegenstelling tot haar rivale weinig tot de verbeelding spreekt.

Dit is echter geheel ten onrechte. Ze had een uitstekende opvoeding genoten, sprak vijf talen en kon zich meten met menig intellectueel aan het hof. Ze schilderde en was een groot muziekliefhebber. De castraat Farinelli kwam haar privé zanglessen geven. Maar het feit dat vrijwel al haar dochters non werden, geeft te denken aan de devote sfeer in haar paleis.

Aan deze Poolse koningin van Frankrijk is nu in Versailles een bescheiden expositie gewijd. Veel pracht en praal, dat spreekt. Mooie schilderijen, onder anderen van Jean-Marc Nattier (zie plaatje).

¶ De expositie Parler à l’âme et au coeur. La Peinture de Marie Leszczynska is tot 19 september te zien in Château de Fontainebleau.