woensdag 15 juli 2015 – In 1767 was broodschrijver Franciscus Lievens Kersteman op bezoek bij David de Gorter, die op dat moment woonde in Wijk bij Duurstede. De Gorter was getrouwd met een van Kerstemans nichten uit Noord-Holland, zo schrijft hij in zijn autobio Het leven van F.L. Kersteman, professor honorair en doctor der beide rechten (1792). Over De Gorter is onlangs een fraai uitgevoerd boekje verschenen.
Kersteman beschrijft De Gorter (1717-1783) met groot respect, alsof hij hoopte dat de roem van de medicus en botanicus ook op hemzelf zou afstralen, nu hij lid van de familie was. De schrijver logeerde ieder jaar op de ‘prachtige en aangenaame lustplaats’ en beschouwde zich duidelijk als een vertrouweling van het inmiddels welgestelde gezin De Gorter.
Deze was, na een aanvankelijke loopbaan als hoogleraar aan de Universiteit van Harderwijk, lijfarts van tsarina Elisabeth geweest. Hij had echter in 1761 zijn post in Sint Petersburg moeten verlaten wegens heftige jichtaanvallen. Maar hij hield nog wel contact met zijn Russische vrienden en collegae. Tijdens het bezoek van Kersteman ontving De Gorter een brief over een vacature aan het hof van Elisabeths opvolgster, tsarina Catharina de Grote: ze had juridische hulp nodig bij het vernieuwen van de grondwet.
Het toeval wilde dat Kersteman in Harderwijk professor in de Rechten was en zichzelf als een uitermate geschikte kandidaat beschouwde. Bovendien was het jaarloon niet kinderachtig: 10.000 roebel per jaar. Zeven jaar zou hij aan het deftige hof van de tsarina moeten blijven. De Gorter wilde wel een goed woordje voor Kersteman doen. Succes was verzekerd. Maar Kersteman sloeg het aanbod af (wat een royaal gebaar!): hij kon zijn vrouw en kinderen niet zo lang alleen laten.
Dit verhaal over David de Gorter en de op carrière beluste neef van zijn vrouw staat niet in Leven en werk van David de Gorter. Vader van de Nederlandse floristiek. Begrijpelijk, want de biograaf Guust de Vries, Wageninger van huis uit, richt zich meer op de verdiensten van De Gorter voor de Nederlandse floristiek. De Gorter was ten tijde van het bezoek van Kersteman getrouwd met Cornelia Bucerus (†1772), uit Enkhuizen, afkomstig uit een geslacht van predikanten en zilversmeden.
De Gorter is vooral bekend geworden om zijn flora’s (voorbeeld). De laatste jaren van zijn leven woonde hij in Zutphen, waar hij de Flora van de Zeven Provinciën schreef (1781). Hij is in de Walburgiskerk in Zutphen begraven. Het enige wat daar nog aan hem herinnert, is een kleine gedenksteen. —RvV
¶ Guust de Vries, Leven en werk van David de Gorter. Vader van de Nederlandse floristiek. Uitgeverij De Boekenbent 2015. ISBN 978-94-62030773-1. Prijs: € 19, excl. verzendkosten (108 blzz.)
RSS - berichten