Big in Japan! Camper gehekeld

schilderijcamper

Petrus Camper aan zijn schrijftafel, schilderij van Josef de Groot (±1850)

woensdag 1 juni 2016Onlangs wijdde ik een blogje aan de grote Groninger Petrus Camper. In zijn bijdrage aan de bundel Petrus Camper in context besteedde Jacob van Sluis aandacht aan Campers positie in de strijd tussen patriotten en prinsgezinden: Camper sympathiseerde niet met de democratische ambities van de patriotten en volgens Van Sluis voorkwam zijn dood in 1789 dat hij getuige moest zijn van het ‘drama’ van de Bataafse Revolutie.

Mij werd uit het boek – toegegeven: slordig gelezen – niet helemaal duidelijk of Camper in die dagen mikpunt van spot was. De omstandigheid dat Jacob Eduard de Witte, in hem stroomde oranje bloed, bij Campers overlijden een vers schreef, maakt het aannemelijk dat Camper als prinsgezind werd gezien.

In het in Groningen bewaarde archief van de familie Trip (toegang 587, inventarisnr 12) vond ik vorige week een handschrift met allerlei prijzende zinspreuken bij de namen van vooraanstaande patriotten als Van der Capellen en De Gyzelaar (‘De waare grootheid en éénvoudigheid der Patriotten’).

Bij de naam van Petrus Camper stond genoteerd: ‘Bid in Europa God aan, in Japan den Duivel’.

De status van het handschrift is niet helemaal duidelijk. Als het uit de omgeving van de Groninger burgemeester en dichter Lucas Trip afkomstig is, dan dateert het van 1783 – het sterfjaar van Trip – of eerder. Dan wist de lofzang op Kees de Gyzelaar (of De Gijselaar) nog niet van diens belangrijkste claim to fame.

De zinspreuk die bij de naam van Camper geplaatst wordt, laat weinig, maar wel iets te raden. Camper wordt hier van dubbelhartige schijnvroomheid beticht, maar wat hem met met Japan verbindt, is mij op het eerste gezicht niet helemaal duidelijk.—Peter Altena

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.