zaterdag 11 juni 2016 – Meizoz goeroe? Was ruim tien jaar geleden Bourdieu dé naam – er is zelfs al onderzocht hoe Bourdieu kwam, zag en de neerlandistiek veroverde -, een zes à zeven jaar later was het de naam van Greenblatt die alom rondzong en sinds een paar jaar gonst het Meizoz. Het zal niet aan Bourdieu, Greenblatt en Meizoz liggen dat zij in de neerlandistiek (en de geesteswetenschappen tout court) zo’n succes hebben, maar de massaliteit van dat succes wekt wel mijn argwaan.
Van de drie leek en lijkt me Meizoz, om al eerder gememoreerde redenen, het interessantst. Graag zou ik werk van hem in vertaling lezen.
Hoewel ik tamelijk onbekend ben met het werk van Meizoz – uitzondering is wat hij over Céline schreef – , is me niet ontgaan wat er óver hem geschreven en gezegd is. Twee bezwaren.
Het eerste bezwaar – Meizoz is onschuldig – is het modieuze karakter van het Meizoz-model. In het eerder genoemde artikel van Bram Ieven en in het boek van Mathijs Sanders is Meizoz haast ritueel present. Wie wat voorstelt, kan zijn naam niet ongenoemd laten, zo lijkt het wel. Meizoz ziet er niet uit als Bhagwan, maar veel neerlandici gedragen zich als sannyasins. Daarom schreef ik: ‘Meizoz goeroe’.
Het tweede bezwaar geldt de eenzijdigheid van de nieuwe benadering: ging het in de jaren ’60 om de tekst – de schrijver deed niet mee en de lezer was een neerlandicus -, draaide alles in de jaren ’80 en ’90 om de lezer – de schrijver was buiten beeld en de tekst was een scenario dat door de lezer verwerkelijkt moest worden: praat maar raak! -, daar krijgt nu de schrijver alle aandacht. De schrijver als manipulerende strateeg of als iemand die zich in zijn tekst probeert te realiseren en te verbeelden.
Er zijn schrijvers van wie het maatschappelijk optreden als het ware smeekt om zo beschouwd te worden – ja, Reve, Mulisch, maar toch ook Multatuli -, maar eh – even een bericht van de ‘old school’ – het scheppend werk van schrijvers gaat toch waarachtig niet alleen over het schrijvend subject, maar toch vooral over de Wereld? – Peter Altena