Revolutie in Leuven

Jan-Baptist Hous houdt de woelige tijd bij

pruikenmaker-door-jan-van-luykendonderdag 20 oktober 2016 – Voor veel Nederlanders, niet alleen van boven de Moerdijk, is de geschiedenis van de Zuidelijke Nederlanden in de periode tussen de Tachtigjarige Oorlog en de vestiging van het Koninkrijk der Nederlanden volstrekt duister. Die geschiedenis ís ook zeer ingewikkeld, de geschiedschrijving van die eeuwen in het Noorden niet goed bekend.

Voor veel Vlamingen die in die eeuwen leefden, was het ook niet altijd kristalhelder hoe de verhoudingen in hun land precies lagen. De Leuvense pruikenmaker Jan-Baptis Hous reageerde op de grote onzekerheden van zijn tijd door het bijhouden van een kroniek. Die kroniek vertelt van het tijdvak 1792-1815.

In 2003 zorgde Edward de Maesschalck voor een lezenswaardige bloemlezing uit die kroniek: Overleven in revolutietijd. Een ooggetuige over het Franse bewind (1792-1815), Leuven, Davidsfonds. De gekozen fragmenten voorzag De Maesschalck van verhelderend commentaar.

Hous heeft een scherp oog voor de alledaagse buitensporige onderdrukking van de Leuvense burgerij en de kerkelijke tradities. Voor Hous is eerbied voor de kerk een graadmeter van beschaving. Veel beschaving brengen de soldaten, die in Leuven ingekwartierd worden, niet mee. De lokale bevolking wordt gebrutaliseerd. Wie het durfde te protesteren – een enkele pastoor, diverse seminaristen dufden dat – betaalde daarvoor een hoge prijs.

Minstens zo dramatisch is de verplichte deelname van Leuvense jongens aan de Napoleontische oorlogen. Die oorlogen vraten ook jongens uit Vlaanderen.

De komst van koning Willem I zorgde na de ondergang van Napoleon voor een vreugde die wel erg kortstondig was. Willem deed ongeveer alles fout, in het bijzonder bij de bestrijding van armoede en landloperij. Hous, die er altijd al een handje van had om verre verledens te idealiseren, ging van de weeromstuit de Napoleontische tijd in schonere kleuren tekenen. —Peter Altena

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.