Voetnoot 155

Wederom een Waarschouwing van Weyerman

dinsdag 31 maart 2020 – In Voetnoot 141, Voetnoot 142, Voetnoot 143 en Voetnoot 144 heb ik laten zien dat Weyerman voor meer dan tien Waarschouwingen in de eerste jaargang van Den Echo des Weerelds teksten uit de London Terrae-filius van Ned Ward bewerkte. Voor het bekijken van die berichten in Den Echo maakte ik een lijstje van de Divertisements in de London Terrae-filius waaruit Weyerman zijn keuze gemaakt had.

Bij het zoeken naar een passage in het werk van Weyerman viel mijn oog deze week op een Waarschouwing in de Doorzigtige Heremyt:[1] 

WAARSCHOUWING.
Een jong fris boerinnetje, dat om het verlies van haar minnaar, of misschien van haar maagdom, onverhoeds beland is aan het Y of aan den Amstel, uyt het Oost, West, Noord, of Zuyd, indien zy recht als een kaars, en fraai van tronie is, zal welkom zyn in de Ryp by
 Grootje des Verderfs, alwaar zy gerieft zal worden met schoone chitsche en zyde pluymen, benevens spys en drank, waschen, logies en geneesmiddelen. Voor die byzondere gonstbewyzen zal zy alleenlyk moeten afstand doen van de helft van haare winsten, en niemant vermoogen te weygeren; waar tegens Grootje belooft op haar woord van eer, dat zy vriendelyk zal behandelt worden geduurende die slaaverny; konnende altoos binnen een maands waarschouwing na het een of na het ander Godshuys delogeeren.

Deze tekst deed mij direct denken aan het lijstje van Divertisements, en inderdaad stond er een op die voor deze Waarschouwing model moet hebben gestaan. Ik had die tekst in Voetnoot 141 al aangeroerd, omdat die me bij uitstek voer voor Weyerman leek. Toch had ik hem niet in Den Echo terug kunnen vinden:[2]

Any Young fresh Country Lass, who, for loss of her Lover, or perhaps her Virginity, has lately pop’d into London, either in Coach, Waggon, or on PackHorse, from East, West, South, or North, if she be Straight-Limb’d, and well Featur’d, shall be welcome to Mother Knab-Cony’s House, at the Sign of the Church-Ward’n and Bastard, in Shoving-Alley, near Moorfields, where she shall be furnished with Gay Apparel, Meat, Drink, Washing, Lodging, and Physick; allowing only a moity of her Earnings in Satisfaction thereof, provided she will submit her Carnal Endeavours to the Management and Discretion of the Reverend Old Matron abovemention’d, who promises, upon Honour, she shall be tenderly us’d during the time of her Servitude, and be free to remove at a Month’s warning, from thence to the Lock-Hospital.[3]

Mijn Weyerman-gevoel zat er dus niet totaal naast, alleen heeft Weyerman dit Divertisement pas in de Doorzigtige Heremyt ingezet.

Weyermans bewerking roept wel vragen bij mij op. Doelt hij hier op het Noord-Hollandse dorp De Rijp, of gaat het misschien om een huisnaam? Ik wist niet beter dan dat ‘Grootje des Verderfs’ een madam uit de grote stad was. Het lijkt me niet voor de hand te liggen dat een vrouw die eenmaal in Amsterdam aangekomen is en bij een madam aangeklopt heeft, daar niet direct aan het werk gezet wordt, maar eerst wordt terugverwezen naar een plaatsje dat meer dan 25 km. van de stad af ligt, aan de andere kant van het IJ. Of is De Rijp nu toch een mogelijke locatie voor een expeditievergadering?

Intussen heb ik de passage waarnaar ik op zoek was nog steeds niet gevonden, maar daarover hopelijk later meer. – Jac Fuchs


[1] De Doorzigtige Heremyt, nr. 7 (8 november 1728), p. 56.

[2] Ned Ward, The London Terraefilius: or the Satyrical Reformer. Being Drolling Reflections on the Vices and Vanities of Both Sexes (Londen 1707), nr. 1, p. 30-31. Bij volgende afleveringen staat in de titel het woord Terrae-filius in plaats van Terraefilius.

[3] Een ‘lock-hospital’ was een instelling voor de behandeling van geslachtsziekten.

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.