Wat lazen die stille kartuizers uit Roermond?

Kartuizerklooster te Amsterdam, zoals men in de 18e eeuw dacht dat het er in 1496 uitzag

vrijdag 2 november 2o12 – Er was eens een bibliotheekcatalogus. Opgesteld in 1742 door een Roermondse monnik voor het kartuizerklooster O.L. Vrouwe van Bethlehem te Roermond. De bewoners van dit klooster leefden vroom en gedisciplineerd volgens eeuwenoude regels en rituelen. Maar wel stil en eenzaam, in hun eigen kloostercel.

In 1785 werd de stilte wreed verstoord. De bezittingen van het klooster werden geconfisqueerd door een ambtenaar die de bibliotheekcatalogus stiekem voor zichzelf hield. Weg catalogus.

Het document verdween tussen de familiepapieren die vervolgens van de ene generatie overgingen naar de andere. In 1952 dook de catalogus op in de handel om daarna te verdwijnen in het Roermondse gemeentearchief.

Het duurde meer dan veertig jaar voordat de bibliotheekcatalogus weer werd afgestoft. In 1996 kreeg boekhistoricus Peter Thissen het in handen. Volgende week, 9 november, verdedigt hij aan de Radboud Universiteit zijn proefschrift Cel en wereld. Kartuizers en boeken in Roermond, 1376-1783, dat gebaseerd is op het kartuizische document. Citaat uit het persbericht:

Zijn onderzoek toont aan de hand van vooral dit document de praktische alledaagsheid van de omgang met boeken in een kartuizerklooster. Daarmee ontromantiseert hij het mythische beeld van de spirituele relatie van de kartuizerorde met het boek.

Het is niet duidelijk of & waar de handelseditie verschijnt.

Weyerman had een weinig hoge pet op van kartuizers. Hij vond die ‘Zwygers’ lui als marmotten. Het zijn volgens hem ‘Alpsche slaapmuyzen’, die zich in eenzaamheid volvreten. In de Ontleeder der gebreeken schrijft hij weinig complimenteus over een weggelopen kartuizer met een blonde pruik, die rijkdom en macht als kardinale deugden beschouwt:

Het schynt dat ‘er een soort van een Medeneiging is tusschen geestelyke Persoonen, want ik was, te naauwer noot neergezéten, of myn linker zyde wiert bezet door een Paap, die al te Vet was om in een enge Cel te woonen, en daarom had hy zyn Kartuisers Kap verwisselt tegens de Kroon des hoofds van een blonde Paruik. Dewyl hy vast stelde, dat Rykdom en gezag, de twee voornaamste Hooftdeugden waaren, daarom had hy, voorzienigheids halve, zig tien duizend guldens aan Kloosterpenningen toegeëigent […].

¶ Info over de Roermondse karthuizers vind je hier. De tentoonstelling Het Geheim van de Stilte. De Besloten Wereld van de Roermondse Kartuizers is allang passé maar de catalogus is nog wel verkrijgbaar. Een indrukwekkend lokfilmpje over het stille leven in het ‘moederklooster’ La Grande Chartreuse in Frankrijk (Into Great Silence) zie je hier

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.