De onherstelbaar vernieuwde achttiende eeuw

Uit de plooi! – 1

Uit de plooiwoensdag 6 februari 2013 – Op 2 februari, één dag na de opening, bezocht ik in Museum Het Valkhof in Nijmegen de tentoonstelling Uit de plooi. De achttiende eeuw in beweging. Daar moet iedereen dus heen!!!

Meestal is het niks tot helemaal niks, de museale verbeelding van de eeuw van de Verlichting. Pruikjes hier en daar, derderangs schilderijen en alom tuttigheid die modern genoemd wordt of – nog erger – die we in de tijd moeten plaatsen.

Wees niet bang: de Nijmeegse tentoonstelling is licht, luchtig, dwars en informatief.

De achttiende eeuw begint met een reeks portretten van mannen en vrouwen. Het zijn niet de portretten die je eeuwig verkocht worden als de befaamde hoofden. Die portretten van lokale regenten en hun echtgenotes zijn niet afgezaagd. Het is alsof zij, in al hun vreemdheid, je langzaam welkom heten in een bijzondere wereld.

Er is aandacht voor de grote thema’s als opvoeding, genootschappelijkheid en patriottisme, maar ook ruimte voor sodomie, katholiekenvrees, vrijmetselarij en satire. Er liggen schitterende exemplaren van schitterende boeken, ook twee Weyermans!

In de tentoonstelling begint de politisering bij de Gelderse Plooierijen, om te eindigen bij de Staatsregeling. Oost-Nederland krijgt het volle pond, Nijmegen nog meer. Nijmeegse kunstenaars als Gerrit Alberts en Hendrik Hoogers geven een andere visie op de vaderlandse Verlichting, Holland is even niet het centrum van de gebeurtenissen. Of dat in alle opzichten terecht is? Vermoedelijk niet, maar het past bij de verfrissende visie op de Verlichting in Nederland zoals die in Museum Het Valkhof gepresenteerd wordt. — PA

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.