Borstbeelden

GNMwoensdag 31 juli 2013 – Was er in 2008 een Antwerpse tentoonstelling over de Nederlandse portretsculptuur tussen 1600-1800, nu is er één in Duitsland. In het grote Germanisches Nationalmuseum in Neurenberg is momenteel de expositie Charakterköpfe: Die Bildnisbüste in der Epoche der Aufklärung te bewonderen. Met voornamelijk Duitse borstbeelden, maar wel met vele bekende gezichten.

Het gebeeldhouwde portret was ooit een religieuze aangelegenheid waarbij heiligen met onpersoonlijke, geïdealiseerde gelaatstrekken werden voorgesteld. Met de ‘wedergeboorte’ van de antieke kunst in de zestiende eeuw veranderde de portretsculptuur. Men krijgt oog voor de individuele trekken van het gezicht en gaat zich concentreren op het wereldlijke portret.

In de 18e eeuw zijn massa’s borstbeelden gemaakt. Van regenten en vorsten, van burgers en geleerden, van schrijvers en denkers, van mannen en vrouwen. De busten werden gaandeweg steeds realistischer en toonden alle oneffenheden die de afgebeelde geportretteerde misschien wel liever zagen weggepolijst. Het resultaat is, wat Duitsers met een mooi woord noemen: ‘Charakterköpfe’.

GallitzinEen mooi voorbeeld (niet op de tentoonstelling) is de buste van de Russische ambassadeur Gallitzin, die met zijn vrouw in Den Haag hof hield. Deze savante is beroemd geworden om haar correspondentie met mannen als Hemsterhuis. Het beeld laat een opgewekte intelligente man zien, ongetwijfeld aardig en attent. Het is gemaakt door een van de weinige vrouwelijke beeldhouwsters uit de 18e eeuw: Marie-Anne Collot. Zij verbleef in 1779 op uitnodiging van het echtpaar in Den Haag en heeft ook van de stadhouder en diens vrouw fraaie marmeren borstbeelden vervaardigd.

¶ Charakterköpfe is tot 6 oktober 2013 te zien in het Germanisches Nationalmuseum, Kartäusergasse 1 in Neurenberg. Info hier. Dagelijks geopend van 10.00 tot 18.00 uur, m.u.v. maandag (gesloten) en woensdag (open tot 21.00 uur). Momenteel is er ook een Rembrandttentoonstelling (etsen). De 33 zalen ‘Renaissance, Barock, Aufklärung’ zijn eveneens de moeite waard.

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.