Bij Vaals de grens over

De achttiende eeuw in het voorbijgaan (14)

Jakob Couvenzaterdag 10 augustus 2013 – Wie in de stedendriehoek Aken-Luik-Maastricht een 18e-eeuws huis in barokke stijl tegenkomt, ziet hoogstwaarschijnlijk het werk van Jakob Couven (1735-1812). Deze Akense architect, met Luikse roots, wordt een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de barokarchitectuur van het prinsbisdom Luik genoemd.

De wandeling in die stedendriehoek begint bij Vaals waar eerst de Belgische grens wordt overgestoken. Aan die kant van de Zuid-Limburgse grens is het mooi wandelen, hoewel er plekken zijn waar je minder moeite hoeft te doen om de achttiende eeuw tegen te komen. Sporen van Couven zijn er in dit fraaie landschap vooralsnog niet aangetroffen.

De uitgestrekte gemeente Plombières bestaat uit meerdere dorpen. Het eerste dorp is Gemmenich. Dat begint al bij het drielandenpunt, maar de dorpskern ligt daar enkele kilometers van verwijderd. Of het door de oorlogen komt weet ik niet, maar zelfs de kerk van Gemmenich ziet eruit alsof hij nog geen honderd jaar op heeft zitten. Aan de weg naar Völkerich staat het gebouw waar de gemeente Plombières het meest mee te koop loopt: de boerderij van de ouders van de componist César Franck. Die boerderij zou van 1732 dateren.

kapel VölkerichIn Völkerich staat een Onze-lieve-vrouwe-kapel uit 1757. Het meest bijzondere aan deze kapel is dat er een erekruis en een eremedaille te zien zijn die de uit Völkerich afkomstige zouaaf Heinrich Schijns (1839-1913) van twee verschillende pausen (Pius IX en Leo XIII) gekregen heeft. Ook hier geen sporen van Couven.

 

kasteel BeusdaelOok de kerk van Plombières ziet er niet uit alsof hij meerdere eeuwen getrotseerd heeft. Het loont om door te wandelen naar kasteel Beusdael. Aan dit kasteel is in elke eeuw wel iets verbouwd. Ik wil het dan ook niet voor de achttiende eeuw claimen, maar het is prachtig gelegen. Vanaf Beusdael is het nog een paar kilometer lopen naar Epen, waar een goede busdienst is.

Wie bij Vaals niet België maar Duitsland in wil, kan daar ook de achttiende eeuw tegenkomen. Uiteraard in Aken, dat in 1656 door een grote stadsbrand getroffen was, en dat in de achttiende eeuw hoogtijdagen als Kurort beleefde. Hier komen we eindelijk de hierboven genoemde Jakob Couven tegen: het Couvenmuseum, dat Couven in 1786 nog heeft laten verbouwen. Een aanrader. In het Couvenmuseum wordt vanaf september in een tentoonstelling aandacht besteed aan diens vader, Johann Joseph Couven, die een nog beroemder architect dan zijn zoon was. Couven senior overleed 250 jaar geleden (1763).

Orsbach (D), pastorie - detailEnkele kilometers ten noorden van Vaals, niet ver van Lemiers, ligt net over grens het dorp Orsbach. De oude Sankt Petruskirche moest in de negentiende eeuw wijken voor een nieuw kerkgebouw, maar van de pastorie tonen muurankers en deuromlijsting beide nog het jaartal 1764. — JF

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.