dinsdag 23 september 2014 – De vroegere president van de Raad en Leenhof van Vlaanderen, Willem Schorer, is
nagenoeg vergeten. In de polder bij de voormalige vestingplaats IJzendijke, Zeeuws-Vlaanderen, is nog altijd het graf te
bewonderen waar hij temidden van zijn landgoederen ligt begraven. Alleen de oplettende fietser ziet in het voorbijgaan de grote steen met een hekje eromheen en een bankje ernaast.
Dit schreef ik zo’n tien jaar geleden in een artikel over Willem Schorer (1717-1800) en zijn geruchtmakende rechtzaak tegen zijn vrouw Anna Elisabeth Eversdijk. Willem had na de huwelijksvoltrekking nog nooit seks gehad met de kuise Anna Elisabeth. Op een nacht had hij het boute besluit genomen haar dan maar met enig geweld te ‘defloreren’. Gillend was ze bij wijze van spreken naar haar moeder gerend.
In het proces dat volgde werd aangetoond waarom het huwelijk nooit geconsumeerd was geweest. Was hij impotent? Of was zij frigide? En welk recht had hij eigenlijk in het echtelijke bed? Uiteindelijk wees het vonnis van de Hoge Raad uit dat hun huwelijksellende aan hem te wijten was, waarop het huwelijk nietig werd verklaard.
Zoals zo vaak in de 18e eeuw wenste de op carrière beluste Willem Schorer zijn reputatie hoog te houden. Hij liet de processtukken bij de Leidse uitgever Elie Luzac in druk verschijnen. Ze staan nu ook op internet. De getuigeverklaringen van artsen en vroedvrouwen moesten de rechter helpen zijn oordeel te vellen.
De artsen constateerden dat haar ‘Membrana Hymen [maagdenvlies] nog niet uitgerekt ofte gescheurt’ was maar dat zij wel degelijk ‘bequaam en in staat is, om met Mans vleeschelyke gemeenschap te konnen hebben’. Zelf had Anna Elisabeth er nog aan toegevoegd dat ‘de voorschreeven consommatie’ van het huwelijk nooit door haar is verhinderd. Dus? Maar nadat ook de ‘externa organa genitalia’ van Willem waren onderzocht, concludeerden de artsen dat er wat seks betreft niks mis was met Willem.
Allemaal zeer onverkwikkelijk. Ik heb me altijd afgevraagd hoe het nu werkelijk zat met de vruchtbaarheid van dit tweetal. Zijn ze later hertrouwd? Kregen ze alsnog kinderen? Gerard Heerebout stuurde me onlangs het antwoord. Wordt vervolgd. — RvV
RSS - berichten