Perikles in Pruisen

Perikles in Preussenmaandag 27 oktober 2014 – Kom bij de Duitsers niet aan hun Brandenburger Tor. Dat merk je onmiddellijk als je de reacties leest op een artikel in Der Tagenspiegel. Hierin wordt uitgebreid verslag gedaan van een nieuwe visie op het belangrijkste monument van Duitsland.

Aanleiding is het proefschrift van de Duitse kunsthistorica Zitha Pöthe: Perikles in Preußen. Zij concludeerde dat de bas-reliëfs van de Brandenburger Tor niets van doen hebben met overwinningen op Napoleon, zoals vaak wordt gezegd, maar alles met de strijd om democratie die in Nederland met succes de grond in was geboord.

Haar conclusies kwamen bij sommigen hard aan, zo blijkt uit de reacties in genoemde krant. Sommigen vinden dat de Brandenburger Tor voorgoed van zijn glans is ontdaan. ‘Die Zuordnung der Figuren auf dem Relief allerdings, die Frau Pöthe vornimmt, ist reine Spekulation’, schrijft iemand vol ongeloof, ‘für deren Wahrheitsgehalt sie jeglichen Beleg schuldig bleibt.’ Een ander vindt dat de beroemde stadspoort nu verworden is tot ‘pompöse Kitsch’ waarmee ‘die Blaublütigen ihre unwürdige Existenz erhöhen wollten’.

De Brandenburger Tor is de enige bewaarde stadspoort van Berlijn, gebouwd in opdracht van de koning Frederik Willem II, die wel vergeleken wordt met de beroemde Atheense staatsman en veldheer Perikles. De poort is een monument ter herinnering aan 1787, toen de vorst met een Pruisisch leger van 20.000 man zijn zus Wilhelmina en zwager Willem V geholpen had het patriotse vuur in de Republiek te doven. De poort werd betaald met Nederlands geld.

Zitha Pöthe bestudeerde de bas-reliëfs (plaatje) en kwam tot de slotsom dat Nike, de godin van de overwinning, Wilhelmina moet voorstellen (‘die Friedensbringerin’). Rechts op het reliëf staat Hercules, Frederik Willem, die de Franse koning Lodewijk XVI neerslaat. De wildeman ernaast staat symbool voor Nederlandse patriotten. Zij werden door de Pruisische koning beschouwd als een stelletje struikrovers (bron). — RvV

¶ Zitha Pöthe, Perikles in Preußen. Die Politik Friedrich Wilhelms II. im Spiegel des Brandenburger Tores. Verlag Epubli 2014. ISBN 9783737507493. Prijs: € 24,99 (448 blzz.).

Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.