De andere achttiende eeuw

De Stichting Jacob Campo Weyerman nodigt regelmatig deskundigen uit om een bijdrage te leveren aan een bundel artikelen rond een bepaald ‘campistisch’ thema. Een overzicht van deze bundels vindt u hier.

Cis van Heertum, Ton Jongenelen en Frank van Lamoen (red.), De andere achttiende eeuw. Opstellen voor André Hanou. Nijmegen, Vantilt 2006 (ook als Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman 29 (2006) 2).

Ooit werd de achttiende eeuw aangeduid als de ‘pruikentijd’. Die naam riep een beeld op van vadsige rijken die in beslotenheid converseerden over ‘De Verlichting’, maar dit zo zwaarwichtig en gekunsteld deden dat latere generaties er geen belangstelling voor konden opbrengen. Tussen Johan de Witt en Thorbecke zou het leven min of meer stil hebben gestaan.

Inmiddels is dit beeld veranderd. Er viel destijds ook straatrumoer te beluisteren, teweeggebracht door mannen en vrouwen met andere meningen en besognes, veelal minder gefortuneerden die fel commentaar gaven op de stand van zaken, of verslag deden van hun avonturen, Het rumoerige leven van enkele achttiende-eeuwers is onderwerp van De andere achttiende eeuw.

Inhoud

  • Karel Bostoen, ‘Roddel en achterklap in de letteren. Een tipje van de sluier rond het tweede en derde deel van de Schimp- en hekeldigten (1707) opgelicht: auteurschap van Jan van Hoogstraten en uitgeverspraktijken van Pieter van der Veer’
  • Elly Groenenboom-Draai, ‘De min onder de kerkelingen. Jan van Hoogstratens wraakoefening op Salomon van Til: een “vrijgeest” in botsing met een coccejaan’
  • Pim van Oostrum, ‘Trammelant rond de theestoof: over de sekse van thee (en koffie)’
  • Jan Bruggeman, ‘De kronyk der paruyken. Een nooit verschenen werk van Jacob Campo Weyerman’
  • Marja Geesink en Anton Bossers, ‘Weyermans Talmud: een vluggertje’
  • Ton Jongenelen, ‘Een prettig gestoorde achttiende-eeuwer. Pieter Bakker (1703-1761) en De godsdienst zonder bijgeloof
  • Peter Altena, ‘Bijzondere brieven aan “Weleerwaarde”. Over De aristocraat en de burger (1785) en De gewapende burgercorpsen en de antipatriottische geestelyken (1785) van Gerrit Paape’
  • Pieter van Wissing, ‘De kwaadaardige bedrijven van Philippus Verbrugge (1750-1806)’
  • Arianne Baggerman, ‘”Alles kan gebeuren”. Het verborgen tweede leven van Jacob Eduard de Witte’
  • Jan A.M. Snoek, ‘”De vele énorme en schreeuwende faiten teegen de broederschap begaan” door [John] George Smith (ca. 1728-ca. 1785)’
  • Anton van de Sande, ‘Telemachus en Nestor. Enkele kanttekeningen bij de maçonnieke verwantschap tussen prins Frederik en Jan Kinker in de jaren 1816-1818′
  • George J. Vis, ‘Vorm of inhoud? Jan Kinker aan het woord temidden van anderen’
  • Marleen de Vries, ‘Loflied op de gevoelige man’
  • Inger Leemans, ‘”Ein wahres Phänomen von neuem Weltkörper”. Het tijdschrift De ster: van wereldburger tot pacifist’
  • Geert Van den Bossche, ‘Nederland gidsland? Het Noorden in de legitimering van de Brabantse Revolutie’